Di chúc có điều kiện gì để hợp pháp theo quy định pháp luật?

Kính chào Văn phòng Luật sư Phan Law Vietnam, tôi có vấn đề mong được giải đáp như sau: Tôi năm nay 45 tuổi, do phát hiện bị ung thư phổi, chưa có gia đình. Không biết có chữa khỏi hay không,  nên tôi muốn lập di chúc để lại số tài sản của mình cho ba mẹ và một phần muốn quyên góp cho cô nhi viện. Không biết lập di chúc cần phải có điều kiện gì? Thủ tục thực hiện ra sao? Mong nhận được tư vấn sớm từ quý luật sư.
Xin cảm ơn.

Trả lời:

Phan Law Vietnam gửi lời chào đến bạn, cảm ơn bạn đã có sự quan tâm và gửi câu hỏi về cho chúng tôi. Đối với nội dung thắc mắc của bạn, chúng tôi xin trả lời như sau:

Di chúc có điều kiện gì để hợp pháp?

Di chúc là sự thể hiện ý chí của một cá nhân về việc phân chia tài sản của mình cho người khác sau khi qua đời. Theo Điều 630 Bộ luật Dân sự năm 2015 để di chúc hợp pháp cần đáp ứng các điều kiện như sau:

1. Di chúc hợp pháp phải có đủ các điều kiện sau đây:

a) Người lập di chúc minh mẫn, sáng suốt trong khi lập di chúc; không bị lừa dối, đe doạ, cưỡng ép;

b) Nội dung của di chúc không vi phạm điều cấm của luật, không trái đạo đức xã hội; hình thức di chúc không trái quy định của luật.

2. Di chúc của người từ đủ mười lăm tuổi đến chưa đủ mười tám tuổi phải được lập thành văn bản và phải được cha, mẹ hoặc người giám hộ đồng ý về việc lập di chúc.

3. Di chúc của người bị hạn chế về thể chất hoặc của người không biết chữ phải được người làm chứng lập thành văn bản và có công chứng hoặc chứng thực.

4. Di chúc bằng văn bản không có công chứng, chứng thực chỉ được coi là hợp pháp, nếu có đủ các điều kiện được quy định tại khoản 1 Điều này.

5. Di chúc miệng được coi là hợp pháp nếu người di chúc miệng thể hiện ý chí cuối cùng của mình trước mặt ít nhất hai người làm chứng và ngay sau khi người di chúc miệng thể hiện ý chí cuối cùng, người làm chứng ghi chép lại, cùng ký tên hoặc điểm chỉ. Trong thời hạn 05 ngày làm việc, kể từ ngày người di chúc miệng thể hiện ý chí cuối cùng thì di chúc phải được công chứng viên hoặc cơ quan có thẩm quyền chứng thực xác nhận chữ ký hoặc điểm chỉ của người làm chứng.

Như vậy, nếu muốn lập di chúc và được pháp luật công nhận thì bạn phải đáp ứng các điều kiện nêu ở trên. Ở đây, di chúc có thể được lập thành văn bản hoặc bằng miệng trong trường hợp khẩn cấp. Cụ thể:

Di chúc miệng 

Chỉ hợp pháp nếu di chúc miệng được lập trong tình huống nguy cấp và phải được xác nhận bởi ít nhất hai người làm chứng, có hiệu lực pháp lý 3 tháng kể từ thời điểm di chúc miệng được lập, sau 3 tháng kể từ thời điểm lập mà người lập di chúc còn sống, minh mẫn, sáng suốt thì di chúc miệng mặc nhiên bị hủy bỏ. 

Di chúc bằng văn bản

Di chúc bằng văn bản thì có 4 loại bao gồm:

1. Di chúc bằng văn bản không có người làm chứng.

2. Di chúc bằng văn bản có người làm chứng.

3. Di chúc bằng văn bản có công chứng.

4. Di chúc bằng văn bản có chứng thực.

Quy trình thủ tục lập di chúc

Bước 1: Chuẩn bị hồ sơ

• Bản sao CMND/CCCD/Hộ chiếu còn giá trị sử dụng của người yêu cầu chứng thực (xuất trình kèm theo bản chính để đối chiếu); 
• Bản sao giấy tờ chứng minh quyền sở hữu tài sản.
• Dự thảo di chúc có nội dung di chúc gồm: Ngày, tháng, năm lập di chúc; họ tên và nơi cư trú của người lập di chúc; họ tên người, cơ quan, tổ chức được hưởng di sản; di sản để lại và nơi có di sản.

Bước 2: Nộp hồ sơ và chứng thực di chúc

Người yêu cầu chứng thực di chúc nộp 01 bộ hồ sơ yêu cầu chứng thực trực tiếp tại Ủy ban nhân dân cấp xã nơi người lập di chúc sinh sống.

Xem thêm: Mẹ lập di chúc có cần xin chữ ký của các người con không?

Người lập di chúc phải ký trước mặt người thực hiện chứng thực, nếu di chúc có từ hai trang trở lên thì phải ký vào từng trang. Trường hợp người yêu cầu chứng thực nộp hồ sơ tại bộ phận một cửa, một cửa liên thông thì phải ký trước mặt người tiếp nhận hồ sơ.

Lưu ý: Trường hợp người yêu cầu chứng thực không ký được thì phải điểm chỉ; nếu người đó không đọc được, không nghe được, không ký, không điểm chỉ được thì phải có 02 (hai) người làm chứng. Người làm chứng phải có đủ năng lực hành vi dân sự và không có quyền, lợi ích hoặc nghĩa vụ liên quan đến giao dịch. Người làm chứng do người yêu cầu chứng thực bố trí. Trường hợp người yêu cầu chứng thực không bố trí được thì đề nghị cơ quan thực hiện chứng thực chỉ định người làm chứng.

Dịch vụ hỗ trợ lập di chúc

Văn phòng Luật Sư Phan Law Vietnam cung cấp dịch vụ hỗ trợ lập di chúc chuyên nghiệp, giúp những người muốn để lại di chúc nhưng không biết cách thực hiện hoặc vì nhiều lí do khác:

• Luật sư của chúng tôi sẽ giải thích các quy định liên quan đến di chúc, đảm bảo di chúc hợp pháp và tuân thủ quy định của pháp luật.
• Hướng dẫn bạn kê khai di sản theo di chúc và theo pháp luật.
• Dựa trên ý chí tự nguyện của người lập di chúc, đảm bảo rõ ràng, chi tiết và hợp pháp.
• Dành cho vợ chồng hoặc cá nhân mỗi người, bao gồm cả tài sản quyền sử dụng đất và quyền sở hữu trí tuệ.
• Đảm bảo di chúc có giá trị pháp lý, được công chứng hoặc chứng thực tại cơ quan có thẩm quyền.
• Giữ gìn di chúc ở nơi an toàn, tránh mất mát hoặc hư hỏng.
• Thực hiện công bố di chúc theo yêu cầu của người lập di chúc hoặc sau khi người lập di chúc qua đời.

Như vậy, có thể giúp bạn không cần tự mình tìm hiểu và thực hiện các thủ tục phức tạp. Đảm bảo di chúc được lập và chứng thực theo đúng quy định pháp luật và mọi thông tin cá nhân và nội dung di chúc của bạn được bảo mật tuyệt đối.

Trên đây là phần giải đáp pháp lý của Phan Law Vietnam. Nếu còn băn khoăn hoặc cần sự hỗ trợ pháp lý khác Quý Khách hàng vui lòng liên hệ thông tin dưới đây để được giải đáp.

PHAN LAW VIETNAM
Hotline: 0794.80.8888
Email: info@phan.vn
Liên hệ Văn phòng Luật Sư