Đôi nét về đặc sắc phong tục của các nước ăn Tết Âm lịch

Theo nhiều quan điểm, Tết có ý nghĩa là gắn liền với thời khắc giao thoa giữa năm cũ sang năm mới như tại Singapore, Trung quốc…. hay Việt Nam. Cũng là khoảng thời gian giao mùa từ mùa khô sang mùa mưa như Lào, Campuchia, Myanmar. Còn tại các quốc gia như Malaysia, Indonesia, Brunei, Philippines, Đông Timor, dịp Tết gắn liền với một cột mốc quan trọng trong lịch sử phát triển tôn giáo chính của các quốc gia này. 

Trước hết, quốc gia có phong tục ăn Tết Nguyên đán giống như ở Việt Nam phải nhắc tới “quốc đảo sư tử” Singapore. Đây là quốc gia đa sắc tộc mà phần lớn là người gốc Hoa, Tết ở nước này nhộn nhịp với hàng loạt lễ hội mang đậm phong cách phương Tây xen lẫn nét văn hoá truyền thống của người Trung Quốc.

Trong những ngày xuân về sẽ diễn ra các cuộc thăm viếng, chúc Tết và đi chùa cầu may. Ngoài ra còn có các hoạt động vui chơi như múa lân, múa rồng; hoạt động lễ hội lớn như Lễ hội hoa đăng, Lễ hội River Hongbao

Song song với quốc gia Singapore thì Tết của người Lào có tên là Bunpimay. Còn có tên gọi khác là Tết “Buộc chỉ cổ tay”, hay Lễ hội “Hốt Nậm”. Lễ hội Tết này với ý nghĩa là “Té nước, cầu mong nước về, cho cuộc sống sinh sôi, đâm chồi, nảy lộc”. 

Trong dịp Tết, nước Lào thường có tục biếu vải, biếu khăn cho người già. Mọi người thường đến chùa cầu nguyện vào ban ngày; tập trung ở chùa để vui chơi và biểu diễn âm nhạc truyền thống (morlam), múa lam vông. Người dân Lào cũng có phong tục sử dụng hoa trong ngày Tết để cầu may, điển hình như hoa muồng được cài trên xe, trang trí trong nhà còn riêng hoa Champa được kết thành chùm hay cài trên tóc để cầu nguyện phước lành.

Philippines có thể được xem là nước có truyền thống đón Tết Âm lịch muộn nhất trong lịch sử văn hoá châu Á. Đến năm 2012, Chính phủ Philippines mới chính thức thừa nhận Tết Âm lịch là một trong những ngày lễ lớn trong năm. 

Trong những dịp Tết, người dân Philippines thường đi chùa, nhà thờ, cầu cho một năm may mắn, an lành, thịnh vượng. Trong hoạt động đón mừng năm mới của người dân Philippines luôn có các màn múa lân, múa rồng. Ẩm thực đặc trưng trong ngày Tết của người Philippines là món bánh gạo ngọt (Tikoy).

Đối với người Trung Quốc cũng giống như Việt nam ta, thì Tết Nguyên Đán hay hay còn gọi là Tết Âm lịch được xem là ngày lễ Tết quan trọng nhất trong năm. Tuy đã bỏ lại nhiều tập tục dân gian cổ xưa, những phong tục không còn phù hợp với nếp sống hiện đại. Nhưng ngày Tết cổ truyền vẫn mang rất nhiều ý nghĩa với người dân nước này. 

Để chuẩn bị cho ngày lễ trọng đại như tết âm lịch, người Trung Quốc thường trang trí nhà cửa với màu đỏ chủ đạo như treo câu đối đỏ, đèn lồng đỏ, dán giấy đỏ và treo chữ Phúc ngược với ngụ ý “Phúc đáo” (Phúc đến nhà). Nếu bạn đến Trung Quốc vào dịp Tết âm lịch, du khách sẽ thấy tràn ngập màu sắc ấm nóng này.

Đặc biệt, mâm cơm ngày Tết không thể thiếu món bánh sủi cảo vốn là món ăn truyền thống của người Hoa. Đây là món ăn may mắn trong dịp xuân mới vì những chiếc sủi cảo có hình dáng giống thỏi tiền vàng từng dùng vào thời phong kiến. Nhiều gia đình còn dùng hình thức cho tiền xu vào trong bánh rồi hấp lên. Nếu có người ăn trúng chiếc bánh có nhân chứa tiền xu, được coi sẽ gặp may mắn cả năm.