Về việc đảm bảo quyền lợi mọi mặt của con
Theo quy định tại Điều 81 Luật Hôn nhân và Gia đình 2014, nếu cha, mẹ không thỏa thuận được người trực tiếp nuôi con sau khi ly hôn, thì Tòa án sẽ quyết định giao con cho một bên trực tiếp nuôi con, căn cứ vào quyền lợi về mọi mặt của con.
Theo đó, khi xem xét “quyền lợi về mọi mặt của con”, Hội đồng Thẩm phán hướng dẫn các Tòa án phải đánh giá khách quan, toàn diện dựa trên các tiêu chí sau đây:
a) Điều kiện, khả năng của cha, mẹ trong việc trông nom, chăm sóc, nuôi dưỡng, giáo dục con, bao gồm cả khả năng bảo vệ con khỏi bị xâm hại, bóc lột;
b) Quyền của con được sống chung với người trực tiếp nuôi, được duy trì mối quan hệ với người cha, mẹ không trực tiếp nuôi;
c) Sự gắn bó, thân thiết của con với cha, mẹ;
d) Sự quan tâm của cha, mẹ đối với con;
đ) Bảo đảm sự ổn định, hạn chế sự xáo trộn môi trường sống, giáo dục của con;
e) Nguyện vọng của con được ở cùng với anh, chị, em (nếu có) để bảo đảm ổn định tâm lý và tình cảm của con;
g) Nguyện vọng của con được sống chung với cha hoặc mẹ.
Về việc lấy ý kiến của con từ đủ 07 tuổi trở lên
Trường hợp con từ đủ 07 tuổi, Tòa án tiến hành thủ tục lấy ý kiến, nguyện vọng của con theo quy định pháp luật, để làm căn cứ quyết định con sẽ ở với cha hay mẹ.
Khoản 3 Điều 208 của Bộ luật Tố tụng dân sự 2015
Đối với vụ án tranh chấp về nuôi con khi ly hôn hoặc thay đổi người trực tiếp nuôi con sau khi ly hôn, Thẩm phán phải lấy ý kiến của con chưa thành niên từ đủ bảy tuổi trở lên, trường hợp cần thiết có thể mời đại diện cơ quan quản lý nhà nước về gia đình, cơ quan quản lý nhà nước về trẻ em chứng kiến, tham gia ý kiến.
Về nguyên tắc tố tụng, việc lấy ý kiến của con từ đủ 07 tuổi theo luật nuôi con khi ly hôn phải bảo đảm thân thiện, phù hợp với tâm lý, lứa tuổi, mức độ trưởng thành, khả năng nhận thức của người chưa thành niên, bảo đảm quyền, lợi ích hợp pháp, giữ bí mật cá nhân của người chưa thành niên.
Theo đó, tại Nghị quyết 01/2024/NQ-HĐTP, Hội đồng Thẩm phán hướng dẫn luật nuôi con sau ly hôn về việc lấy ý kiến của con từ đủ 07 tuổi phải đảm bảo các tiêu chuẩn như sau:
a) Bảo đảm thân thiện, phù hợp với tâm lý, độ tuổi, mức độ trưởng thành để con có thể bày tỏ đúng và đầy đủ ý kiến của mình;
b) Không lấy ý kiến trước mặt cha, mẹ để tránh gây áp lực tâm lý cho con;
c) Không ép buộc, không gây áp lực, căng thẳng cho con.
Nghĩa vụ cấp dưỡng theo luật nuôi con khi ly hôn
Mặc dù luật nuôi con sau ly hôn có quy định bên cha, mẹ không trực tiếp nuôi con sau khi ly hôn phải thực hiện nghĩa vụ cấp dưỡng cho con, nhưng khi áp dụng quy định vào thực tế cũng có nhiều điểm chưa được rõ ràng, đặc biệt là về mức cấp dưỡng tối thiểu.
Do đó, Hội đồng Thẩm phán có một số hướng dẫn về nghĩa vụ cấp dưỡng theo luật nuôi con khi ly hôn tại Nghị quyết 01/2024/NQ-HĐTP như sau:
Thứ nhất, nếu xét thấy người trực tiếp nuôi con có khả năng, điều kiện nuôi dưỡng và họ tự nguyện không yêu cầu cấp dưỡng thì Tòa án không buộc bên kia phải cấp dưỡng cho con.
Thứ hai, tiền cấp dưỡng cho con là toàn bộ chi phí cho việc nuôi dưỡng, học tập của con và do các bên thỏa thuận. Trường hợp các bên không thoả thuận được thì Tòa án quyết định mức cấp dưỡng căn cứ vào thu nhập, khả năng thực tế của người có nghĩa vụ cấp dưỡng và nhu cầu thiết yếu của người được cấp dưỡng.
Theo đó, mức cấp dưỡng do Tòa án quyết định sẽ không thấp hơn một nửa tháng lương tối thiểu vùng tại nơi người cấp dưỡng đang cư trú cho mỗi tháng đối với mỗi người con.
Thứ ba, trường hợp các bên không thỏa thuận được phương thức cấp dưỡng cho con thì Tòa án quyết định phương thức cấp dưỡng hàng tháng hoặc phương thức khác phù hợp với nhu cầu, lợi ích của con và điều kiện kinh tế của người cấp dưỡng.
Trên đây là nội dung cập nhật sơ bộ về luật nuôi con theo Nghị quyết hướng dẫn mới nhất của Hội đồng Thẩm phán, sẽ có hiệu lực từ 01/07/2024. Để biết thêm chi tiết, Quý Khách hàng vui lòng liên hệ thông tin bên dưới.
PHAN LAW VIETNAM
Hotline: 0794.80.8888
Email: info@phan.vn
Liên hệ Văn phòng Luật Sư