Mỗi nguy hiểm của pháo nổ tự chế cận Tết

Trong không khí háo hức chào đón Tết Nguyên Đán, việc sử dụng pháo nổ tự chế vẫn diễn ra tại một số nơi, bất chấp các quy định nghiêm ngặt của pháp luật. Tuy nhiên, hành động này tiềm ẩn nhiều mối nguy hiểm đáng lo ngại, ảnh hưởng đến tính mạng, sức khỏe con người và an ninh trật tự xã hội.

Mỗi nguy hiểm của pháo nổ tự chế cận Tết

Pháo nổ tự chế thường được làm từ các hóa chất dễ cháy như lưu huỳnh, kali nitrat và than hoạt tính. Nếu pha trộn không đúng tỷ lệ hoặc sử dụng sai cách, các chất này có thể phản ứng mạnh, dẫn đến cháy nổ không kiểm soát. Hậu quả có thể gây thương tích nghiêm trọng như bỏng, mất chi hoặc thậm chí tử vong.

Các hóa chất dùng để chế tạo pháo nổ thường là chất độc hại. Hít phải khí độc hoặc tiếp xúc với các chất này có thể gây kích ứng da, phổi, và ảnh hưởng nghiêm trọng đến hệ hô hấp.

Việc đốt pháo tự chế có thể gây cháy nhà cửa, công trình hoặc lan đến khu vực lân cận, đe dọa an toàn của người dân xung quanh. Các vụ tai nạn pháo nổ không chỉ gây thiệt hại cá nhân mà còn khiến cộng đồng đối mặt với nguy cơ lớn.

Người vi phạm có thể bị xử phạt hành chính hoặc truy cứu trách nhiệm hình sự phải đối mặt với án tù. Điều này ảnh hưởng không nhỏ đến tương lai của người thực hiện hành vi và gia đình họ.

Xem thêm: Đốt pháo hoa, pháo nổ thế nào để không vi phạm pháp luật?

Hành vi làm pháo nổ tự chế bị phạt ra sao?

Trong Điều 5 Nghị định 137/2020/NĐ-CP của Chính phủ về quản lý, sử dụng pháo đã có quy định nghiêm cấm các hành vi như sau: 

1. Nghiên cứu, chế tạo, sản xuất, mua bán, xuất khẩu, nhập khẩu, tàng trữ, vận chuyển, sử dụng hoặc chiếm đoạt pháo nổ; trừ trường hợp tổ chức, doanh nghiệp thuộc Bộ Quốc phòng được Thủ tướng Chính phủ giao nhiệm vụ nghiên cứu, sản xuất, nhập khẩu, xuất khẩu, cung cấp, vận chuyển, sử dụng pháo hoa nổ theo quy định tại Nghị định này.

2. Nghiên cứu, chế tạo, sản xuất, mua bán, xuất khẩu, nhập khẩu, tàng trữ, vận chuyển, sử dụng trái phép pháo hoa, thuốc pháo.

3. Mang pháo, thuốc pháo trái phép vào, ra khỏi lãnh thổ nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam hoặc vào nơi cấm, khu vực cấm, khu vực bảo vệ và mục tiêu bảo vệ.

4. Lợi dụng, lạm dụng việc sử dụng pháo để xâm phạm an ninh quốc gia, trật tự, an toàn xã hội, tính mạng, sức khỏe, tài sản, quyền và lợi ích hợp pháp của cơ quan, tổ chức, cá nhân.

5. Trao đổi, tặng, cho, gửi, mượn, cho mượn, thuê, cho thuê, cầm cố pháo hoa nổ hoặc thuốc pháo để sản xuất pháo trái phép; vận chuyển, bảo quản, tiêu hủy pháo không bảo đảm an toàn hoặc làm ảnh hưởng đến môi trường.

6. Chiếm đoạt, mua, bán, trao đổi, tặng, cho, mượn, cho mượn, thuê, cho thuê, cầm cố, làm giả, sửa chữa, tẩy xóa các loại giấy phép về pháo.

7. Giao pháo hoa nổ, thuốc pháo cho cơ quan, tổ chức, cá nhân không đủ điều kiện theo quy định.

8. Hướng dẫn, huấn luyện, tổ chức huấn luyện cách thức chế tạo, sản xuất, sử dụng trái phép pháo dưới mọi hình thức.

9. Cố ý cung cấp thông tin sai lệch về quản lý, bảo quản pháo, thuốc pháo; không báo cáo hoặc báo cáo không kịp thời, che giấu hoặc làm sai lệch thông tin về việc mất, thất thoát, tai nạn, sự cố về pháo, thuốc pháo.

Như vậy, hành vi tự ý làm pháo nổ tự chế là hành vi vi phạm pháp luật, sẽ bị xử lý theo quy định.

Mức phạt hành chính

Tại khoản 4 Điều 11 Nghị định 144/2021/NĐ-CP quy định về mức phạt tiền đối với hành vi vi phạm về việc tự chế pháo nổ như sau:

4. Phạt tiền từ 10.000.000 đồng đến 20.000.000 đồng đối với một trong những hành vi sau đây:

a) Chế tạo, trang bị, tàng trữ, vận chuyển, sửa chữa, sử dụng trái phép vũ khí thô sơ, công cụ hỗ trợ; chi tiết, cụm chi tiết vũ khí, công cụ hỗ trợ hoặc phụ kiện nổ;

…

e) Vận chuyển, tàng trữ trái phép pháo, thuốc pháo hoặc nguyên liệu, phụ kiện để sản xuất pháo;..

Đây là mức phạm hành chính đối với cá nhân, còn đối với tổ chức có cùng hành vi vi phạm, mức phạt tiền gấp 02 lần mức phạt tiền đối với cá nhân (quy định tại khoản 2 Điều 4 Nghị định 144/2021/NĐ-CP).

Truy cứu trách nhiệm hình sự

Ngoài mức phạt hành chính, hành vi tự chế pháo nổ còn có thể bị truy cứu trách nhiệm hình sự theo quy định ở Điều 305 Bộ luật Hình sự 2015 được sửa đổi 2017 như sau:

1. Người nào chế tạo, tàng trữ, vận chuyển, sử dụng, mua bán trái phép hoặc chiếm đoạt vật liệu nổ, thì bị phạt tù từ 01 năm đến 05 năm.

2. Phạm tội thuộc một trong các trường hợp sau đây, thì bị phạt tù từ 03 năm đến 10 năm:

a) Có tổ chức;

b) Thuốc nổ các loại từ 10 kilôgam đến dưới 30 kilôgam;

c) Các loại phụ kiện nổ có số lượng lớn;

d) Vận chuyển, mua bán qua biên giới;

đ) Làm chết người;

e) Gây thương tích hoặc gây tổn hại cho sức khỏe của người khác mà tỷ lệ tổn thương cơ thể 61% trở lên;

g) Gây thương tích hoặc gây tổn hại cho sức khỏe của 02 người trở lên mà tổng tỷ lệ tổn thương cơ thể của những người này từ 61% đến 121%;

h) Gây thiệt hại về tài sản từ 100.000.000 đồng đến dưới 500.000.000 đồng;

i) Tái phạm nguy hiểm.

3. Phạm tội thuộc một trong các trường hợp sau đây, thì bị phạt tù từ 07 năm đến 15 năm:

a) Thuốc nổ các loại từ 30 kilôgam đến dưới 100 kilôgam;

b) Các loại phụ kiện nổ có số lượng rất lớn;

c) Làm chết 02 người;

d) Gây thương tích hoặc gây tổn hại cho sức khỏe của 02 người trở lên mà tổng tỷ lệ tổn thương cơ thể của những người này từ 122% đến 200%;

đ) Gây thiệt hại về tài sản từ 500.000.000 đồng đến dưới 1.500.000.000 đồng.

4. Phạm tội thuộc một trong các trường hợp sau đây, thì bị phạt tù từ 15 năm đến 20 năm hoặc tù chung thân:

a) Thuốc nổ các loại 100 kilôgam trở lên;

b) Các loại phụ kiện nổ có số lượng đặc biệt lớn;

c) Làm chết 03 người trở lên;

d) Gây thương tích hoặc gây tổn hại cho sức khỏe của 03 người trở lên mà tổng tỷ lệ tổn thương cơ thể của những người này 201% trở lên;

đ) Gây thiệt hại về tài sản 1.500.000.000 đồng trở lên.

5. Người phạm tội còn có thể bị phạt tiền từ 10.000.000 đồng đến 50.000.000 đồng, phạt quản chế hoặc cấm cư trú từ 01 năm đến 05 năm.

Có thể thấy, hành vi làm pháo nổ tự chế cận Tết 2025 có thể bị truy cứu trách nhiệm hình sự về tội chế tạo, tàng trữ, vận chuyển, sử dụng, mua bán trái phép hoặc chiếm đoạt vật liệu nổ. Tùy vào hậu quả gây ra mà xử lý theo khung hình phạt thích đáng, nhẹ thì bị tù từ 01 năm đến 05 năm, còn nặng có thể bị phạt lên đến 20 năm tù hoặc tù chung thân.

Để tránh các nguy hiểm từ pháo nổ tự chế, mỗi người nên tuân thủ nghiêm các quy định của pháp luật, tuyệt đối không tự ý sản xuất, mua bán hay sử dụng pháo trái phép. Thay vào đó có thể mua pháo hoa của Bộ quốc phòng bán để sử dụng cho an toàn trong dịp Tết. 

Bên cạnh đó, cần giáo dục con em về những nguy hiểm tiềm ẩn từ việc sử dụng pháo nổ tự chế, đồng thời nhắc nhở người thân xung quanh cùng nâng cao ý thức. Một mùa Tết an toàn không chỉ là trách nhiệm cá nhân mà còn góp phần gìn giữ niềm vui trọn vẹn cho cả gia đình và xã hội.

PHAN LAW VIETNAM
Hotline: 0794.80.8888
Email: info@phan.vn
Liên hệ Văn phòng Luật Sư