Nghĩa vụ cấp dưỡng nuôi con sau ly hôn 

Cấp dưỡng nuôi con là một trong những việc quan trọng khi cha mẹ ly hôn, ly thân hoặc không sống chung với nhau. Việc cấp dưỡng không chỉ là trách nhiệm pháp lý mà còn thể hiện nghĩa vụ đạo đức của cha mẹ đối với con cái. Vậy cấp dưỡng nuôi con sau ly hôn được quy định như thế nào? Ai có nghĩa vụ cấp dưỡng, mức cấp dưỡng ra sao và thủ tục thực hiện như thế nào? Bài viết dưới đây sẽ giúp bạn hiểu rõ hơn về vấn đề này. 

Cấp dưỡng nuôi con là gì? Ai có nghĩa vụ cấp dưỡng nuôi con?

Cấp dưỡng nuôi con là việc một bên cha hoặc mẹ (người không trực tiếp nuôi con) có nghĩa vụ chu cấp tiền hoặc hiện vật để người trực tiếp nuôi con có điều kiện chăm sóc, nuôi dưỡng, giáo dục con đến khi con đủ tuổi trưởng thành. Đây là quy định ở khoản 24 Điều 3 Luật Hôn nhân và Gia đình 2014 nhằm đảm bảo quyền lợi cho con chung trong mọi trường hợp cha mẹ không còn sống chung.

24. Cấp dưỡng là việc một người có nghĩa vụ đóng góp tiền hoặc tài sản khác để đáp ứng nhu cầu thiết yếu của người không sống chung với mình mà có quan hệ hôn nhân, huyết thống hoặc nuôi dưỡng trong trường hợp người đó là người chưa thành niên, người đã thành niên mà không có khả năng lao động và không có tài sản để tự nuôi mình hoặc người gặp khó khăn, túng thiếu theo quy định của Luật này.

Theo khoản 2 Điều 82 Luật Hôn nhân và Gia đình 2014, Cha, mẹ không trực tiếp nuôi con có nghĩa vụ cấp dưỡng cho con. Nghĩa vụ này vẫn được duy trì dù cha mẹ không đăng ký kết hôn, chỉ cần có quan hệ huyết thống với con. Trong trường hợp cả cha và mẹ đều không có điều kiện trực tiếp nuôi con, thì người thân thích khác hoặc người giám hộ (nếu có) sẽ được xem xét theo quy định riêng và nghĩa vụ cấp dưỡng có thể được chuyển giao hoặc thay đổi.

Ngoài ra, nghĩa vụ, quyền của cha, mẹ không trực tiếp nuôi con sau khi ly hôn còn được hướng dẫn cụ thể bởi Điều 7 Nghị quyết 01/2024/NQ-HĐTP như sau:

1. Trường hợp người trực tiếp nuôi con không yêu cầu người không trực tiếp nuôi con cấp dưỡng thì Tòa án giải thích cho họ việc yêu cầu cấp dưỡng cho con là nhằm bảo vệ quyền, lợi ích hợp pháp của con. Nếu xét thấy người trực tiếp nuôi con có khả năng, điều kiện nuôi dưỡng và việc họ không yêu cầu cấp dưỡng là tự nguyện thì Tòa án không buộc bên kia phải cấp dưỡng cho con.

2. Tiền cấp dưỡng cho con là toàn bộ chi phí cho việc nuôi dưỡng, học tập của con và do các bên thỏa thuận. Trường hợp các bên không thoả thuận được thì Tòa án quyết định mức cấp dưỡng căn cứ vào thu nhập, khả năng thực tế của người có nghĩa vụ cấp dưỡng và nhu cầu thiết yếu của người được cấp dưỡng. Mức cấp dưỡng do Tòa án quyết định nhưng không thấp hơn một nửa tháng lương tối thiểu vùng tại nơi người cấp dưỡng đang cư trú cho mỗi tháng đối với mỗi người con.

3. Trường hợp các bên không thỏa thuận được phương thức cấp dưỡng thì Tòa án quyết định phương thức cấp dưỡng hàng tháng hoặc phương thức khác phù hợp với nhu cầu, lợi ích của con và điều kiện kinh tế của người cấp dưỡng.

4. Nghĩa vụ cấp dưỡng của cha, mẹ đối với con chưa thành niên, con đã thành niên không có khả năng lao động và không có tài sản để tự nuôi mình phát sinh kể từ thời điểm cha, mẹ không sống chung với con hoặc sống chung với con nhưng vi phạm nghĩa vụ nuôi dưỡng con, trừ trường hợp các bên có thỏa thuận khác.

* Lưu ý: Trong trường hợp cha, mẹ đã bị Tòa án hạn chế quyền đối với con chưa thành niên vẫn phải thực hiện nghĩa vụ cấp dưỡng cho con.

Mức cấp dưỡng nuôi con được xác định như thế nào?

Theo Điều 116 Luật Hôn nhân và Gia đình 2014 mức cấp dưỡng nuôi con không có mức cố định mà do hai bên cha mẹ thỏa thuận, dựa trên khả năng tài chính của người cấp dưỡng và nhu cầu thiết yếu của con như: chi phí ăn uống, học hành, chăm sóc sức khỏe, sinh hoạt thường ngày…

Trường hợp hai bên không tự thỏa thuận được, Tòa án sẽ căn cứ vào thu nhập thực tế, khả năng kinh tế của người cấp dưỡng và mức sống của con khi còn chung sống với cả cha mẹ để quyết định mức cấp dưỡng phù hợp. Mức cấp dưỡng cũng có thể điều chỉnh tăng hoặc giảm nếu có sự thay đổi về điều kiện kinh tế hoặc nhu cầu của con trong quá trình thực hiện.

1. Mức cấp dưỡng do người có nghĩa vụ cấp dưỡng và người được cấp dưỡng hoặc người giám hộ của người đó thỏa thuận căn cứ vào thu nhập, khả năng thực tế của người có nghĩa vụ cấp dưỡng và nhu cầu thiết yếu của người được cấp dưỡng; nếu không thỏa thuận được thì yêu cầu Tòa án giải quyết.

2. Khi có lý do chính đáng, mức cấp dưỡng có thể thay đổi. Việc thay đổi mức cấp dưỡng do các bên thỏa thuận; nếu không thỏa thuận được thì yêu cầu Tòa án giải quyết.

Phương thức cấp dưỡng nuôi con

Theo Điều 117 Luật Hôn nhân và Gia đình 2014 Phương thức cấp dưỡng nuôi con được quy định như sau:

Việc cấp dưỡng có thể được thực hiện định kỳ hàng tháng, hàng quý, nửa năm, hàng năm hoặc một lần.

Các bên có thể thỏa thuận thay đổi phương thức cấp dưỡng, tạm ngừng cấp dưỡng trong trường hợp người có nghĩa vụ cấp dưỡng lâm vào tình trạng khó khăn về kinh tế mà không có khả năng thực hiện nghĩa vụ cấp dưỡng; nếu không thỏa thuận được thì yêu cầu Tòa án giải quyết.

Có thể hiểu, việc cấp dưỡng có thể được thực hiện bằng tiền mặt định kỳ (hàng tháng, hàng quý, nửa năm, hàng năm) hoặc một lần nếu hai bên có thỏa thuận nếu người cấp dưỡng có điều kiện và hai bên đồng ý hoặc nếu Tòa án thấy cần thiết để đảm bảo quyền lợi cho con. Trong thực tế, cấp dưỡng hàng tháng được áp dụng phổ biến nhất vì thuận tiện cho việc thanh toán và kiểm soát.

Trên đây là phần phản hồi pháp lý của Phan Law Vietnam về nghĩa vụ cấp dương nuôi con sau ly hôn xin được thông tin đến Quý Khách hàng. Nếu còn vướng mắc hoặc cần sự hỗ trợ pháp lý khác Quý Khách hàng vui lòng liên hệ thông tin dưới đây để được giải đáp.

PHAN LAW VIETNAM
Hotline: 0794.80.8888
Email: info@phan.vn
Liên hệ Văn phòng Luật Sư