Có Luật Hôn nhân đồng giới ở Việt Nam hay không?

Hôn nhân đồng giới là gì?

Hôn nhân đồng giới là hình thức hôn nhân giữa hai người cùng giới tính, tức là hai người đàn ông hoặc hai người phụ nữ kết hôn với nhau. Đây là một chủ đề mà xã hội, pháp lý và văn hóa gây tranh cãi ở nhiều quốc gia và vùng lãnh thổ trên thế giới.

Ở nhiều quốc gia trong đó có Việt Nam, mỗi quan hệ hôn nhân hợp pháp chỉ được pháp luật công nhận giữa một người nam và một người nữ.

Tuy nhiên, ngày càng có nhiều quốc gia và vùng lãnh thổ hợp pháp hóa hôn nhân đồng giới, coi đây là một quyền con người cơ bản của cộng đồng LGBTQ+ (cộng đồng những người đồng tính, song tính, chuyển giới và những người có xu hướng tính dục hoặc bản dạng giới khác).

Hôn nhân đồng giới mang lại cho các cặp đồng tính những quyền lợi và nghĩa vụ pháp lý tương tự như hôn nhân dị tính, bao gồm quyền thừa kế, bảo hiểm, phúc lợi xã hội, và quyền nuôi con. Các nước như Hà Lan, Canada, Mỹ, và nhiều quốc gia châu Âu khác đã hợp pháp hóa hôn nhân đồng giới.

Có Luật Hôn nhân đồng giới ở Việt Nam hay không?

Ỏ Việt Nam, hôn nhân đồng giới không bị cấm nhưng cũng chưa được pháp luật công nhận chính thức.

Trước đó, trong Điều 10 Luật Hôn nhân và Gia đình năm 2000, quy định rõ ràng hôn nhân đồng giới là bị cấm. Tuy nhiên, trong Luật Hôn nhân và Gia đình sửa đổi năm 2014 (có hiệu lực từ ngày 1 tháng 1 năm 2015), điều này đã được thay đổi. Cụ thể tại, khoản 2 Điều 8 của luật mới quy định rằng: “Nhà nước không thừa nhận hôn nhân giữa những người cùng giới tính.”.

Điều này có nghĩa là nhà nước không chính thức cấm việc hai người cùng giới tổ chức lễ cưới hoặc sống chung với nhau, nhưng cũng không công nhận mối quan hệ của họ về mặt pháp lý. Các cặp đôi đồng giới sẽ không có quyền lợi pháp lý tương tự như các cặp đôi khác giới, ví dụ như quyền thừa kế, quyền nuôi con, hay các quyền lợi khác liên quan đến hôn nhân.

Tuy nhiên, việc bỏ điều khoản cấm hôn nhân đồng giới là một dấu hiệu cho thấy Việt Nam đang có những bước tiến nhất định về vấn đề này, nhưng việc chính thức công nhận hôn nhân đồng giới vẫn còn là một chặng đường dài cần được tiếp tục thảo luận.

Vài lý do mà hôn nhân đồng giới chưa được công nhận ở Việt Nam

Có một số lý do khiến nhiều nước trong đó có Việt Nam chưa chính thức công nhận hôn nhân đồng giới, bởi chúng chủ yếu liên quan đến các yếu tố như: văn hóa, xã hội và pháp luật.

Truyền thống văn hóa: Việt Nam là một quốc gia có nền văn hóa Á Đông truyền thống, nơi hôn nhân thường được coi là sự kết hợp giữa một người nam và một người nữ, với mục tiêu duy trì dòng dõi và gia đình. Quan niệm về hôn nhân gắn liền với việc sinh con đẻ cái và kế thừa dòng họ, điều này khiến việc chấp nhận hôn nhân đồng giới trở nên phức tạp hơn trong xã hội truyền thống.

Tư tưởng bảo thủ: Mặc dù xã hội Việt Nam ngày càng cởi mở hơn với các vấn đề liên quan đến quyền của cộng đồng LGBTQ+, nhưng vẫn còn tồn tại những tư tưởng bảo thủ từ nhiều bộ phận trong xã hội, bao gồm các gia đình và cộng đồng địa phương. Những quan niệm này ảnh hưởng đến cách tiếp cận của chính phủ đối với việc hợp pháp hóa hôn nhân đồng giới.

Quan ngại về ổn định xã hội: Một số người lo ngại rằng việc hợp pháp hóa hôn nhân đồng giới có thể gây ra sự thay đổi lớn trong cấu trúc gia đình truyền thống và tạo ra những tranh cãi xã hội. Chính phủ có thể xem xét các yếu tố về sự ổn định xã hội trước khi đưa ra quyết định về việc công nhận hôn nhân đồng giới.

Thiếu áp lực chính trị mạnh mẽ: Mặc dù đã có nhiều phong trào và tổ chức phi chính phủ thúc đẩy quyền của cộng đồng LGBTQ+ ở Việt Nam, nhưng áp lực chính trị về việc công nhận hôn nhân đồng giới chưa đủ mạnh để trở thành một vấn đề cấp bách trong chương trình nghị sự quốc gia.

Chính sách pháp luật còn thiếu nhất quán: Mặc dù pháp luật đã bỏ lệnh cấm hôn nhân đồng giới, nhưng vẫn chưa có một khuôn khổ pháp lý rõ ràng để giải quyết các vấn đề liên quan đến quyền lợi, nghĩa vụ và trách nhiệm của các cặp đôi đồng giới. Điều này tạo ra khoảng trống trong luật pháp, khiến việc hợp pháp hóa gặp khó khăn.

Ảnh hưởng của tôn giáo và niềm tin: Dù Việt Nam không phải là quốc gia có tín ngưỡng tôn giáo thống trị, nhưng các giá trị tôn giáo và đạo đức truyền thống vẫn có ảnh hưởng đáng kể đến quan điểm của nhiều người về hôn nhân và gia đình.

Có thể thấy những yếu tố trên đã góp phần làm chậm quá trình công nhận hôn nhân đồng giới ở Việt Nam. Tuy nhiên, với xu hướng toàn cầu và sự phát triển của phong trào bảo vệ quyền LGBTQ+, có thể trong tương lai vấn đề này sẽ được xem xét lại.

PHAN LAW VIETNAM
Hotline: 0794.80.8888
Email: info@phan.vn
Liên hệ Văn phòng Luật Sư