Điều kiện thành lập doanh nghiệp như thế nào?

Việc thành lập doanh nghiệp tại Việt Nam được quy định cụ thể trong Luật Doanh nghiệp 2020 và có một số điều kiện cơ bản mà các tổ chức, cá nhân cần tuân thủ để có thể thành lập doanh nghiệp hợp pháp. Dưới đây là những điều kiện và thủ tục cơ bản khi thành lập doanh nghiệp.

Điều kiện về loại hình doanh nghiệp

Tùy thuộc vào loại hình doanh nghiệp bạn muốn thành lập, có những yêu cầu khác nhau. Các loại hình doanh nghiệp phổ biến tại Việt Nam bao gồm:

Doanh nghiệp tư nhân: Do một cá nhân sở hữu và chịu trách nhiệm vô hạn về các khoản nợ và nghĩa vụ tài sản của doanh nghiệp.
Công ty cổ phần: Phải có tối thiểu 03 cổ đông và không hạn chế số lượng cổ đông tối đa, trách nhiệm của cổ đông chỉ giới hạn trong phạm vi số vốn đã góp.
Công ty TNHH (Trách nhiệm hữu hạn): Có thể là công ty TNHH một thành viên hoặc công ty TNHH hai thành viên trở lên. Chủ sở hữu công ty chịu trách nhiệm hữu hạn đối với các khoản nợ và nghĩa vụ tài sản của công ty trong phạm vi vốn góp.
Công ty hợp danh: Phải có ít nhất 02 thành viên là chủ sở hữu chung của công ty; cùng nhau kinh doanh dưới một tên chung (sau đây gọi là thành viên hợp danh). Ngoài các thành viên hợp danh, công ty có thể có thêm thành viên góp vốn. Thành viên hợp danh phải là cá nhân phải chịu trách nhiệm bằng toàn bộ tài sản của mình về các nghĩa vụ của công ty; Thành viên góp vốn là tổ chức, cá nhân và chỉ chịu trách nhiệm về các khoản nợ của công ty trong phạm vi số vốn đã cam kết góp vào công ty.

Điều kiện về chủ sở hữu doanh nghiệp

Cá nhân: Là công dân Việt Nam hoặc người nước ngoài (có điều kiện theo quy định của pháp luật) có quyền thành lập và làm chủ doanh nghiệp.

Tổ chức: Có quyền thành lập doanh nghiệp và là chủ sở hữu của doanh nghiệp. Tuy nhiên, tổ chức nước ngoài chỉ có thể thành lập doanh nghiệp tại Việt Nam trong những lĩnh vực được phép đầu tư.

Điều kiện về vốn điều lệ

Vốn điều lệ của doanh nghiệp phải được xác định và cam kết trong hồ sơ thành lập. Vốn điều lệ không yêu cầu phải nộp vào tài khoản ngân hàng ngay khi thành lập (trừ một số trường hợp cụ thể như doanh nghiệp hoạt động trong lĩnh vực ngành nghề có yêu cầu về vốn pháp định).

Đối với các công ty TNHH hoặc công ty cổ phần, mức vốn điều lệ cần được ghi trong điều lệ công ty và có thể là số vốn chủ sở hữu mà các thành viên đóng góp.

Vốn pháp định: Một số ngành nghề yêu cầu doanh nghiệp phải có vốn pháp định (như ngân hàng, bảo hiểm, kinh doanh bất động sản, dịch vụ tư vấn tài chính…).

Điều kiện về ngành nghề kinh doanh

Doanh nghiệp phải đăng ký ngành nghề kinh doanh hợp pháp, không vi phạm các điều cấm của pháp luật. Các ngành nghề kinh doanh có thể đăng ký được tìm thấy trong Hệ thống ngành nghề kinh tế quốc dân Việt Nam.

Nếu doanh nghiệp hoạt động trong những ngành nghề có điều kiện, phải đáp ứng các yêu cầu về điều kiện hành nghề, giấy phép con (chẳng hạn như lĩnh vực y tế, giáo dục, thực phẩm, môi trường, v.v.).

Điều kiện về địa chỉ trụ sở doanh nghiệp

Doanh nghiệp phải có địa chỉ trụ sở chính đăng ký với cơ quan có thẩm quyền. Địa chỉ này phải là nơi doanh nghiệp có quyền sử dụng hợp pháp, có thể là nhà thuê hoặc thuộc sở hữu của doanh nghiệp. Địa chỉ này sẽ là nơi tiếp nhận các thông báo, văn bản chính thức từ các cơ quan nhà nước.

Địa chỉ trụ sở doanh nghiệp không được là hộ chung cư (trừ khi có sự cho phép của cơ quan nhà nước có thẩm quyền).

Điều kiện về tên doanh nghiệp

Tên doanh nghiệp phải có dấu ấn riêng, không trùng hoặc gây nhầm lẫn với các doanh nghiệp đã đăng ký trước đó. Tên phải bao gồm hai phần: tên riêng và loại hình doanh nghiệp (ví dụ: Công ty TNHH ABC, Công ty cổ phần XYZ).

Tên doanh nghiệp không được vi phạm đạo đức xã hội, trật tự công cộng, không có yếu tố nhạy cảm hoặc gây nhầm lẫn với các cơ quan nhà nước.

Điều kiện về giấy phép con và chứng chỉ hành nghề (nếu có)

Một số lĩnh vực như y tế, giáo dục, dược phẩm, xây dựng, kinh doanh dịch vụ tài chính… yêu cầu doanh nghiệp phải có giấy phép con hoặc chứng chỉ hành nghề trước khi hoạt động.