Trích dẫn tài liệu để giảng dạy có vi phạm quyền tác giả hay không?

Kính gửi Văn phòng Luật sư Phan Law Vietnam, tôi có một vấn đề mong nhận được giải đáp từ Quý doanh nghiệp như sau:
Tôi đang giảng viên đang giảng dạy tại một trường Đại học ở TPHCM. Gần đây tôi có đọc một quyển sách viết về cuộc sống người dân tộc thiểu số ở miền núi. Tôi thấy các thông tin trong quyển sách này rất thú vị và muốn đưa vào bài giảng của mình. Tuy nhiên tôi lo lắng việc này có thể vi phạm quyền tác giả. Mong các Luật sư tư vấn giúp tôi.
Xin chân thành cảm ơn!
(Chị Ngọc Như – TPHCM)

Xem thêm:
>> Xử lý xâm phạm quyền sở hữu trí tuệ
>> Hành vi xâm phạm nhãn hiệu là gì?
>> Hành vi xâm phạm quyền sở hữu trí tuệ về nhãn hiệu

Trả lời:

Chào chị, cảm ơn chị đã tin tưởng để chia sẻ thắc mắc của mình đến Phan Law Vietnam. Đối với vấn đề mà chị thắc mắc, chúng tôi xin phép được giải đáp thắc mắc và tư vấn dựa trên những quy định của luật doanh nghiệp như sau:

Trích dẫn tài liệu để giảng dạy có vi phạm quyền tác giả hay không?

Quyền tác giả là quyền của tổ chức, cá nhân đối với tác phẩm do mình sáng tạo ra hoặc sở hữu. Quyền tác giả bảo hộ cho các tác phẩm văn học, nghệ thuật, khoa học; đối tượng quyền liên quan đến quyền tác giả bao gồm cuộc biểu diễn, bản ghi âm, ghi hình, chương trình phát sóng, tín hiệu vệ tinh mang chương trình được mã hoá. 

Trích dẫn tài liệu để giảng dạy có vi phạm quyền tác giả hay không?

Chế định quyền tác giả nhằm bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp cho tác giả, chủ sở hữu quyền tác giả. Về nguyên tắc, việc sử dụng tác phẩm mà không xin phép là hành vi vi phạm pháp luật.

Tuy nhiên pháp luật sở hữu trí tuệ cũng quy định trong các trường hợp sau, việc sử dụng tác phẩm đã công bố không phải xin phép, không phải trả tiền nhuận bút, thù lao.

– Tự sao chép một bản nhằm mục đích nghiên cứu khoa học, giảng dạy của cá nhân;

– Trích dẫn hợp lý tác phẩm mà không làm sai ý tác giả để bình luận hoặc minh họa trong tác phẩm của mình;

– Trích dẫn tác phẩm mà không làm sai ý tác giả để viết báo, dùng trong ấn phẩm định kỳ, trong chương trình phát thanh, truyền hình, phim tài liệu;

– Trích dẫn tác phẩm để giảng dạy trong nhà trường mà không làm sai ý tác giả, không nhằm mục đích thương mại;

– Sao chép tác phẩm để lưu trữ trong thư viện với mục đích nghiên cứu;

– Biểu diễn tác phẩm sân khấu, loại hình biểu diễn nghệ thuật khác trong các buổi sinh hoạt văn hoá, tuyên truyền cổ động không thu tiền dưới bất kỳ hình thức nào;

– Ghi âm, ghi hình trực tiếp buổi biểu diễn để đưa tin thời sự hoặc để giảng dạy;

–  Chụp ảnh, truyền hình tác phẩm tạo hình, kiến trúc, nhiếp ảnh, mỹ thuật ứng dụng được trưng bày tại nơi công cộng nhằm giới thiệu hình ảnh của tác phẩm đó;

– Chuyển tác phẩm sang chữ nổi hoặc ngôn ngữ khác cho người khiếm thị;

– Nhập khẩu bản sao tác phẩm của người khác để sử dụng riêng.

Như vậy, việc Chị muốn trích dẫn một phần trong quyển sách cho bài giảng của mình thêm sinh động thuộc vào 1 trong các trường hợp được phép sử dụng tác phẩm như trên. Do đó, hành vi này không được xem là vi phạm quyền tác giả. Tuy nhiên Chị cần lưu ý rằng việc trích dẫn không được làm ảnh hưởng đến việc khai thác bình thường tác phẩm, không gây phương hại đến các quyền của tác giả, chủ sở hữu quyền tác giả. Đồng thời phải thông tin về tên tác giả và nguồn gốc, xuất xứ của tác phẩm.

Các trường hợp sử dụng tác phẩm đã công bố không phải xin phép nhưng phải trả tiền nhuận bút, thù lao

Bên cạnh đó, Luật Sở hữu trí tuệ cũng liệt kê các trường hợp sử dụng tác phẩm đã công bố không phải xin phép nhưng phải trả tiền nhuận bút, thù lao. Theo đó, tổ chức phát sóng sử dụng tác phẩm đã công bố (trừ tác phẩm điện ảnh)  để thực hiện chương trình phát sóng có tài trợ, quảng cáo hoặc thu tiền dưới bất kỳ hình thức nào không phải xin phép nhưng phải trả tiền nhuận bút, thù lao cho chủ sở hữu quyền tác giả theo quy định của Chính phủ.

Việc sử dụng này không được làm ảnh hưởng đến việc khai thác bình thường tác phẩm, không gây phương hại đến các quyền của tác giả, chủ sở hữu quyền tác giả; phải thông tin về tên tác giả và nguồn gốc, xuất xứ của tác phẩm.

Trên đây là nội dung tư vấn về việc trích dẫn tài liệu để giảng dạy mà Phan Law Vietnam gửi đến Chị cũng như các độc giả. Để được tư vấn cụ thể hơn về quyền tác giả cũng như các vấn đề pháp lý khác, hãy liên hệ chúng tôi theo thông tin dưới đây:

PHAN LAW VIETNAM
Hotline: 0794.80.8888 – Email: info@phan.vn
Liên hệ Văn phòng Luật Sư