Các phong tục ngày tết cổ truyền của người Việt

Tết là dịp cả gia đình cùng đoàn tụ, quây quần bên mâm cơm, cùng nhau thăm hỏi người thân, cùng nhau đi lễ, chúc Tết đầu năm… Với mong cầu một năm mới an lành, may mắn, an khang, thịnh vượng. Dưới đây là các phong tục luôn có trong ngày Tết truyền thống của người dân Việt Nam.

1. Gia đình đoàn viên

Theo như quan niệm của người Việt ta, ngày Tết đầu năm là dịp để đoàn tụ những thành viên trong gia đình, mở rộng mối quan hệ xã hội. Điều này tôn lên được nét đẹp của tình cảm gia đình, tình thầy trò, tình cảm đôi lứa, bạn bè, tri kỷ,… Bên cạnh đó, theo phong tục ngày Tết cổ truyền thì đây là dịp để biết ơn, đoàn tụ cùng ông bà, tổ tiên và những người thân đã khuất. 

Theo phong tục từ xưa đến nay, thì từ bữa cơm tối đêm giao thừa đến 3 ngày Tết chính. Vào những ngày này, các gia đình đều phải thắp hương để mời ông bà, tổ tiên, người thân đã mất về dùng cơm, mừng Tết cùng với gia đình. 

2. Cúng ông Công, ông Táo

Trong phong tục ngày Tết của người Việt Nam, thì cứ đến ngày 23 tháng Chạp âm lịch, các gia đình sẽ tiến hành cúng lễ để tiễn ông Công, ông Táo về trời nhằm báo cao mọi việc của gia chủ với Ngọc Hoàng. Trong ngày này, các chị em nội trợ sẽ phải dọn dẹp nhà bếp thật sạch sẽ, nấu mâm cỗ, mua cá vàng về cúng để tiễn ông Công, ông Táo về chầu trời. 

3. Đi viếng mộ tổ tiên

Một phong tục ngày Tết nối tiếp sau cúng ông Công, ông Táo sẽ là thăm viếng, dọn dẹp nơi an nghỉ của ông bà, người thân đã mất. Đây được xem là phong tục phổ biến, thể hiện đạo hiếu và lòng biết ơn, tôn kính với đấng sinh thành, bậc tổ tiên đã khuất. 

4. Gói bánh chưng, bánh tét

Đây là phong tục được xem như là đặc trưng không thể thiếu vào mỗi dịp xuân về. Phong tục này được rất nhiều gia đình vẫn giữ đến hiện tại, cùng nhau sum họp gói và sau đó nấu bánh chưng, bánh tét. Bánh chưng, bánh tét là một trong những món ăn truyền thống không thể thiếu vào dịp xuân mới của nhiều gia đình. Mọi người sẽ cùng nhau gói và nấu bánh, thức thâu đêm trò chuyện cùng nhau để đón giao thừa. 

5. Tống cựu nghênh tân

Một phong tục ngày Tết có tên gọi khá là xa lạ “Tống cựu nghênh tân”, nhưng thực ra lại rất quen thuộc. Chỉ đơn giản là việc dọn dẹp nhà cửa, mua sắm, trang trí với mong muốn vạn sự an lành, tài lộc, gia đạo bình an. 

Tống cựu nghênh tân với ý nghĩa sâu sắc trong đời sống mỗi dịp xuân sẽ là tránh xung đột xảy ra, tránh những điều đã cũ, xích mích, lớn tiếng,…, đều sẽ được bỏ qua hết. Mọi người đều sẽ tay bắt mặt mừng, trao nhau những lời chúc tốt lành, vạn sự như ý. 

6. Đón mừng khoảnh khắc giao thừa

Chào đón khoảnh khắc giao thừa là một trong những tập tục ngày Tết cực kỳ quan trọng. Khoảnh khắc này được xem là quyết định mọi điều may mắn trong năm mới. Đây là thời điểm chuyển giao từ năm cũ sang năm mới, là thời gian giao thoa giữa con người và đất trời trở nên gần gũi hơn. Trong đêm giao thừa thường có rất nhiều hoạt động đa dạng như bắn pháo hoa, cúng giao thừa, chúc tết, lì xì,…

7. Chưng mâm ngũ quả

Mâm ngũ quả chưng bàn thờ tổ tiên là một phong tục ngày Tết quan trọng mà mọi nhà đều không bỏ qua. Đối với mỗi vùng miền khác nhau sẽ có các cách bày mâm với các loại trái cây khác nhau. Những loại trái cây được sử dụng đều thường có ý nghĩa chung là cầu chúc một năm mới bình an, may mắn, an khang, phú quý. 

Trên đây là các phong tục ngày Tết đặc trưng của người Việt. Hy vọng qua bài viết này, bạn sẽ hiểu hơn về ý nghĩa của các tập tục trong Tết nguyên đán. Chúng ta hãy cùng lưu giữ và phát huy truyền thống vốn có của để đón năm mới sung túc, hạnh phúc và bình an.