Quy định về nội quy lao động có ý nghĩa rất lớn trong việc quản lý lao động và xử lý kỷ luật lao động, góp phần bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp cho người lao động khi tham gia quan hệ lao động.
Xem thêm:
>> Nghĩa vụ của công ty xây dựng mới thành lập trong giám sát thi công
>> Thế nào là công ty trách nhiệm hữu hạn?
>> Dự án thành lập công ty may mặc
Quy định pháp luật về nội quy lao động
Tuy pháp luật không định nghĩa cụ thể thế nào là nội quy lao động nhưng theo quy định tại Điều 118 Bộ luật Lao động 2019, như có thể hiểu nội quy lao động được hiểu là văn bản do người sử dụng lao động ban hành, quy định về các quy tắc xử sự mà người lao động có trách nhiệm bắt buộc phải tuân thủ khi tham gia quan hệ lao động nhằm xác lập trật tự lao động, chuẩn mực chung trong một doanh nghiệp. Từ đó, có thể thấy nội quy lao động là văn bản không thể thiếu đối với một doanh nghiệp.
Tuy nhiên, việc xây dựng nội quy lao động không phải hoàn toàn dựa trên mong muốn của doanh nghiệp, mà đòi hỏi phải tuân theo các quy định pháp luật có liên quan. Dưới đây, Phan Law Vietnam đưa ra một số vấn đề mà doanh nghiệp cần lưu ý khi xây dựng nội quy lao động:
Về quyền và nghĩa vụ ban hành nội quy lao động
Khoản 1 Điều 118 Bộ luật Lao động 2019 quy định: “Người sử dụng lao động sử dụng từ 10 người lao động trở lên phải có nội quy lao động bằng văn bản”. Với quy định này, việc ban hành nội quy lao động trong doanh nghiệp vừa là quyền, lại vừa là nghĩa vụ bắt buộc. Bởi lẽ:
Nội quy lao động là các xử sự chung mà doanh nghiệp dùng để duy trì trật tự, là căn cứ hợp pháp để Doanh nghiệp xử lý kỷ luật lao động, nên việc ban hành nội quy lao động nhằm hạn chế được những hành vi mà người lao có thể vi phạm, góp phần nâng cao năng suất lao động của họ. Từ đó, việc ban hành nội quy lao động thể hiện “quyền” của người sử dụng lao động. Khi biết rõ nhiệm vụ của mình và cả những chế tài dự liệu, người lao động sẽ hạn chế được những vi phạm, góp phần nâng cao năng suất lao động
Về “nghĩa vụ”, nhằm tăng cường tinh thần trách nhiệm của người sử dụng lao động từ 10 người lao động trở lên trong việc tuân theo các quy định của pháp luật, quy định ở điều này bắt buộc những doanh nghiệp sử dụng từ 10 người lao động trở lên phải ban hành nội quy lao động bằng văn bản.
Về nguyên tắc ban hành nội quy lao động
Các nguyên tắc để ban hành nội quy lao động được thể hiện trong các quy định tại Điều 118 Bộ luật Lao động 2019. Theo đó:
- Nguyên tắc 1: Nội quy lao động phải được lập thành văn bản (Khoản 1).
- Nguyên tắc 2: Nội dung của nội quy lao động phải không được trái với pháp luật về lao động và quy định khác của pháp luật có liên quan (Khoản 2).
- Nguyên tắc 3: Trước khi ban hành nội quy lao động, người sử dụng lao động phải tham khảo ý kiến của tổ chức đại diện tập thể lao động tại cơ sở, tức Ban chấp hành công đoàn cơ sở hoặc Ban chấp hành công đoàn cấp trên trực tiếp cơ sở ở nơi chưa thành lập công đoàn cơ sở (Khoản 3).
- Nguyên tắc 4: Khi ban hành nội quy lao động, người sử dụng lao động phải có trách nhiệm thông báo nội quy lao động đến người lao động, bằng cách niêm yết các nội dung chính của nội quy lao động ở những nơi cần thiết tại nơi làm việc, để người lao động biết rõ được các nội dung của nội quy lao động và tự lựa chọn cách xử sự cho phù hợp (Khoản 4).
Nội dung cơ bản của nội quy lao động
Nội dung nội quy lao động không được trái với pháp luật về lao động và quy định của pháp luật có liên quan. Nội quy lao động bao gồm những nội dung chủ yếu sau đây:
- Thời giờ làm việc, thời giờ nghỉ ngơi;
- Trật tự tại nơi làm việc;
- An toàn, vệ sinh lao động;
- Phòng, chống quấy rối tình dục tại nơi làm việc; trình tự, thủ tục xử lý hành vi quấy rối tình dục tại nơi làm việc;
- Việc bảo vệ tài sản và bí mật kinh doanh, bí mật công nghệ, sở hữu trí tuệ của người sử dụng lao động;
- Trường hợp được tạm thời chuyển người lao động làm việc khác so với hợp đồng lao động;
- Các hành vi vi phạm kỷ luật lao động của người lao động và các hình thức xử lý kỷ luật lao động;
- Trách nhiệm vật chất;
- Người có thẩm quyền xử lý kỷ luật lao động..
Mặt khác, để tránh trường hợp người sử dụng lao động lạm quyền, đặt ra các quy định quá khắt khe đối với người lao động, xâm phạm quyền và lợi ích hợp pháp của người lao động và nhằm đảm bảo các nguyên tắc khi ban hành, pháp luật cũng quy định các nội dung nêu trên của nội quy lao động phải tuân theo các quy định tương ứng tại Bộ luật Lao động 2019 và các văn bản hướng dẫn thi hành như Nghị định 145/2020/NĐ-CP, Nghị định số 152/2020/NĐ-CP…
Đăng ký nội quy lao động
Đối với các doanh nghiệp sử dụng dưới 10 người lao động, doanh nghiệp đó không phải đăng ký nội quy lao động Ngược lại, đối với doanh nghiệp sử dụng từ 10 người lao động trở lên, Khoản 1 Điều 119 Bộ luật Lao động 2019 quy định bắt buộc doanh nghiệp phải đăng ký nội quy lao động.
Để thực hiện việc đăng ký, người sử dụng lao động phải nộp hồ sơ đăng ký nội quy lao động cho cơ quan quản lý nhà nước về lao động cấp tỉnh nơi đăng ký kinh doanh. Các tài liệu trong hồ sơ đăng ký nội quy lao động được quy định cụ thể tại Điều 120 Bộ luật Lao động 2019.
Từ những vấn đề được liệt kê ở trên, việc ban hành và đăng ký nội quy lao động là rất quan trọng đối với doanh nghiệp. Việc ban hành và đăng ký nội quy lao động không chỉ giúp cho doanh nghiệp xác lập được trật tự chung trong một doanh nghiệp, bảo đảm được quyền lợi của mình và người lao động, mà còn thể hiện sự tuân thủ pháp luật. Phan Law Vietnam – với kinh nghiệm nhiều năm tư vấn trong lĩnh vực doanh nghiệp, lao động – có thể hỗ trợ tư vấn xây dựng, đăng ký nội quy lao động cho doanh nghiệp phù hợp với quy định pháp luật hiện hành. Đặc biệt đối với các doanh nghiệp trẻ, những nhà khởi nghiệp, Phan Law cung cấp dịch vụ trên với mức giá ưu đãi.
Trên đây là tư vấn của Phan Law Vietnam xin được thông tin đến quý khách. Nếu còn vướng mắc hoặc cần sự hỗ trợ pháp lý khác quý khách vui lòng liên hệ thông tin dưới đây để có thể được giải đáp nhanh nhất.
PHAN LAW VIETNAM
Hotline: 0794.80.8888 – Email: info@phan.vn
Liên hệ Văn phòng Luật Sư