Thủ tục giải quyết ly hôn đối với vợ hoặc chồng thường xuyên thay đổi nơi cư trú

Bên cạnh trường hợp ly hôn thuận tình thì còn ly hôn đơn phương và có những trường hợp vợ chồng không hợp tác để giải quyết, mà họ thường xuyên trốn tránh hoặc thay đổi nơi cư trú liên tục để gây khó khăn cho đối phương khi làm thủ tục giải quyết ly hôn. Trong trường hợp này, người có yêu cầu Tòa án giải quyết ly hôn cần phải làm gì để chấm dứt quan hệ hôn nhân theo quy định của pháp luật? Xin mời quý khách cùng tìm hiểu trong bài viết dưới đây.

Xem thêm:
>> Đơn ly hôn có thể mua được ở đâu?
>> Trường hợp vợ đang có thai chồng có quyền ly hôn được không?
>> Mức cấp dưỡng nuôi con sau ly hôn hiện nay được quy định như thế nào?

Thủ tục giải quyết ly hôn đối với vợ hoặc chồng thường xuyên thay đổi nơi cư trú.

Quy định của pháp luật về quyền yêu cầu giải quyết ly hôn

Theo Điều 51 Luật hôn nhân và gia đình năm 2014 thì quyền yêu cầu giải quyết ly hôn được quy định như sau:

• Vợ, chồng hoặc cả hai người có quyền yêu cầu Tòa án giải quyết ly hôn.
• Cha, mẹ, người thân thích khác có quyền yêu cầu Tòa án giải quyết ly hôn khi một bên vợ, chồng do bị bệnh tâm thần hoặc mắc bệnh khác mà không thể nhận thức, làm chủ được hành vi của mình, đồng thời là nạn nhân của bạo lực gia đình do chồng, vợ của họ gây ra làm ảnh hưởng nghiêm trọng đến tính mạng, sức khỏe, tinh thần của họ.
• Chồng không có quyền yêu cầu ly hôn trong trường hợp vợ đang có thai, sinh con hoặc đang nuôi con dưới 12 tháng tuổi.

Như vậy, theo quy định trên vợ hoặc chồng đều có quyền yêu cầu giải quyết ly hôn đơn phương hay giải quyết thuận tình ly hôn trừ trường hợp người vợ đang có thai, sinh con hoặc đang nuôi con dưới 12 tháng tuổi thì người chồng không có quyền yêu cầu giải quyết như hôn.

Thẩm quyền giải quyết của Tòa án khi ly hôn đơn phương

Trong trường hợp ly hôn đơn phương thì thẩm quyền giải quyết được xác định theo quy định tại Khoản 1 Điều 39 Bộ luật tố tụng dân sự năm 2015. Theo đó, Tòa án nhân dân cấp quận, huyện nơi bị đơn cư trú, làm việc sẽ có thẩm quyền giải quyết trong trường hợp ly hôn đơn phương. Trong trường hợp nguyên đơn không biết nơi cư trú, làm việc của bị đơn thì nguyên đơn có thể yêu cầu Tòa án nơi bị đơn cư trú, làm việc cuối cùng hoặc nơi bị đơn có tài sản để giải quyết.

Đối chiếu với quy định tại Khoản 1 Điều 12 Luật cư trú năm 2006 thì nơi cư trú của công dân là chỗ ở hợp pháp mà người đó thường xuyên sinh sống. Nơi cư trú của công dân là nơi thường trú hoặc tạm trú. Trong đó, nơi thường trú là nơi công dân sinh sống thường xuyên, ổn định, không có thời hạn tại một chỗ ở nhất định và đã đăng ký thường trú; nơi tạm trú là nơi công dân sinh sống ngoài nơi đăng ký thường trú và đã đăng ký tạm trú.

Như vậy, trong trường hợp ly hôn đơn phương thì vợ hoặc chồng là người khởi kiện sẽ nộp hồ sơ tại Tòa án nhân dân quận, huyện nơi bị đơn cư trú hoặc làm việc. Trong trường hợp không biết địa chỉ nơi cư trú, làm việc của bị đơn thì người khởi kiện có thể yêu cầu Tòa án nơi bị đơn cư trú, làm việc cuối cùng giải quyết.

Cơ sở giải quyết ly hôn khi vợ hoặc chồng thường xuyên thay đổi nơi cư trú

Cơ sở giải quyết ly hôn khi vợ hoặc chồng thường xuyên thay đổi nơi cư trú được thực hiện theo quy trình như sau:

Xác định nơi cư trú, làm việc của bị đơn

Căn cứ theo quy định tại điểm e khoản 1 Điều 192 Bộ luật tố tụng dân sự năm 2015: “Trường hợp trong đơn khởi kiện, người khởi kiện đã ghi đầy đủ và đúng địa chỉ nơi cư trú của người bị kiện, người có quyền lợi, nghĩa vụ liên quan nhưng họ không có nơi cư trú ổn định, thường xuyên thay đổi nơi cư trú, trụ sở mà không thông báo địa chỉ mới cho cơ quan, người có thẩm quyền theo quy định của pháp luật về cư trú làm cho người khởi kiện không biết được nhằm mục đích che giấu địa chỉ, trốn tránh nghĩa vụ đối với người khởi kiện thì Thẩm phán không trả lại đơn khởi kiện mà xác định người bị kiện, người có quyền lợi, nghĩa vụ liên quan cố tình giấu địa chỉ và tiến hành thụ lý, giải quyết theo thủ tục chung”.

Theo đó, địa chỉ nơi cư trú của người bị kiện là công dân Việt Nam được xác định như sau: Nếu người bị kiện là công dân Việt Nam thì nơi cư trú của họ là địa chỉ chỗ ở hợp pháp mà người bị kiện thường trú hoặc tạm trú hoặc đang sinh sống theo quy định của Luật cư trú (Điểm a Khoản 1 Điều 5 Nghị quyết 04/2017/NQ-HĐTP). Người khởi kiện đã cung cấp địa chỉ “nơi cư trú, làm việc” của người bị kiện theo đúng quy định của pháp luật tại thời điểm nộp đơn khởi kiện mà được cơ quan, tổ chức có thẩm quyền cấp, xác nhận hoặc có căn cứ khác chứng minh rằng đó là địa chỉ của người bị kiện thì được coi là đã ghi đúng địa chỉ của người bị kiện theo quy định tại điểm e khoản 1 Điều 192 Bộ luật tố tụng dân sự năm 2015.

Xử lý việc ghi địa chỉ của người bị kiện

Căn cứ theo quy định tại Điều 6 Nghị quyết 04/2017/NQ-HĐTP, trường hợp trong đơn khởi kiện người khởi kiện đã ghi đầy đủ và đúng địa chỉ của người bị kiện thì Tòa án phải nhận đơn khởi kiện và xem xét thụ lý vụ án theo thủ tục chung.

Trường hợp sau khi thụ lý vụ án, Tòa án không tống đạt được thông báo về việc thụ lý vụ án do bị đơn không còn cư trú, làm việc tại địa chỉ mà nguyên đơn cung cấp thì Tòa án giải quyết như sau:

– Trường hợp trong đơn khởi kiện, người khởi kiện đã ghi đầy đủ và đúng địa chỉ nơi cư trú, làm việc theo địa chỉ được ghi trong giao dịch, hợp đồng bằng văn bản thì được coi là “đã ghi đầy đủ và đúng địa chỉ nơi cư trú, làm việc”. Trường hợp người bị kiện thay đổi nơi cư trú, làm việc mà không thông báo cho người khởi kiện biết về nơi cư trú, làm việc thì được coi là cố tình giấu địa chỉ và Tòa án tiếp tục giải quyết theo thủ tục chung mà không đình chỉ việc giải quyết vụ án vì lý do không tống đạt được cho bị đơn.

– Nếu không thuộc trường hợp nêu trên mà Tòa án đã yêu cầu nguyên đơn cung cấp địa chỉ mới của bị đơn nhưng nguyên đơn không cung cấp được thì có quyền yêu cầu Tòa án thu thập, xác minh địa chỉ mới của bị đơn theo quy định của pháp luật. Trường hợp Tòa án không xác định được địa chỉ mới của bị đơn thì Tòa án đình chỉ việc giải quyết vụ án.

Như vậy, trong vụ án ly hôn đơn phương, việc xác định chính xác địa chỉ cư trú, làm việc của bị đơn là yếu tố rất quan trọng để xác định thẩm quyền giải quyết của Tòa án. Trong trường hợp bị đơn cố tình thay đổi thường xuyên nơi cư trú để gây khó khăn cho nguyên đơn trong quá trình giải quyết vụ án thì trên cơ sở các quy định của pháp luật, Tòa án vẫn có thể xem xét giải quyết theo thủ tục chung.

Trên đây là tư vấn của Phan Law Vietnam xin được thông tin đến quý khách. Nếu còn vướng mắc hoặc cần sự hỗ trợ pháp lý khác quý khách vui lòng liên hệ thông tin dưới đây để có thể được giải đáp nhanh nhất.

PHAN LAW VIETNAM
Hotline: 0794.80.8888 –Email: info@phan.vn
Liên hệ Văn phòng Luật Sư