Tội phạm lừa đảo qua mạng bị xử lý như thế nào?

Thế nào là lừa đảo qua mạng?

Lừa đảo qua mạng là hành vi gian dối nhằm chiếm đoạt tài sản hoặc thông tin cá nhân của người khác thông qua internet. Kẻ lừa đảo thường lợi dụng sự nhẹ dạ, thiếu hiểu biết của nạn nhân để đưa ra các thông tin sai sự thật, dẫn dụ họ vào bẫy.

Các hình thức lừa đảo qua mạng phổ biến như:

• Giả mạo tổ chức uy tín: Kẻ gian mạo danh ngân hàng, cơ quan nhà nước hoặc công ty lớn để yêu cầu nạn nhân cung cấp thông tin cá nhân hoặc chuyển tiền.
• Lừa đảo mua bán online: Đăng bán hàng giả, hàng không có thật hoặc yêu cầu đặt cọc nhưng không giao hàng.
• Giả danh người quen để vay tiền: Chiếm quyền truy cập tài khoản mạng xã hội rồi nhắn tin vay tiền bạn bè, người thân của nạn nhân.
• Tuyển dụng, việc làm ảo: Đưa ra các công việc hấp dẫn nhưng yêu cầu đóng phí trước hoặc cung cấp thông tin cá nhân để chiếm đoạt tài sản.
• Đầu tư tài chính, tiền ảo: Dụ dỗ người tham gia đầu tư với lãi suất cao nhưng thực chất là mô hình Ponzi, đa cấp tài chính.
• Lừa đảo qua các ứng dụng hẹn hò: Dùng tình cảm để lợi dụng và lừa tiền nạn nhân.
• …

Xem thêm: Cảnh giác lừa đảo tour du lịch giá rẻ mùa Tết 2024

Quy định về xử lý Tội phạm lừa đảo qua mạng

Phạt hành chính

Tại khoản 1 Điều 15 Nghị định 144/2021/NĐ-CP quy định về mức phạt hành chính đối với hành vi lừa đảo chiếm đoạt tài khoản của người khác là từ 2.000.000 đồng đến 3.000.000 đồng. Cụ thể:

1. Phạt tiền từ 2.000.000 đồng đến 3.000.000 đồng đối với một trong những hành vi sau đây:

a) Trộm cắp tài sản, xâm nhập vào khu vực nhà ở, kho bãi hoặc địa điểm khác thuộc quản lý của người khác nhằm mục đích trộm cắp, chiếm đoạt tài sản;

b) Công nhiên chiếm đoạt tài sản;

c) Dùng thủ đoạn gian dối hoặc bỏ trốn để chiếm đoạt tài sản hoặc đến thời điểm trả lại tài sản do vay, mượn, thuê tài sản của người khác hoặc nhận được tài sản của người khác bằng hình thức hợp đồng, mặc dù có điều kiện, khả năng nhưng cố tình không trả;

d) Không trả lại tài sản cho người khác do vay, mượn, thuê tài sản của người khác hoặc nhận được tài sản của người khác bằng hình thức hợp đồng nhưng sử dụng tài sản đó vào mục đích bất hợp pháp dẫn đến không có khả năng trả lại tài sản;

đ) Thiếu trách nhiệm gây thiệt hại đến tài sản của Nhà nước, cơ quan, tổ chức, doanh nghiệp.

Xử lý hình sự

Bên cạnh đó, nếu hành vi lừa đảo tài sản qua mạng đủ yếu tố để cấu thành tội phạm thì người thực hiện hành vi lừa đảo đó có thể bị truy cứu trách nhiệm hình sự về Tội lừa đảo chiếm đoạt tài sản, quy định tại Điều 174 Bộ luật Hình sự 2015 sửa đổi, bổ sung 2017 như sau:

1. Người nào bằng thủ đoạn gian dối chiếm đoạt tài sản của người khác trị giá từ 2.000.000 đồng đến dưới 50.000.000 đồng hoặc dưới 2.000.000 đồng nhưng thuộc một trong các trường hợp sau đây, thì bị phạt cải tạo không giam giữ đến 03 năm hoặc phạt tù từ 06 tháng đến 03 năm:

a) Đã bị xử phạt vi phạm hành chính về hành vi chiếm đoạt tài sản mà còn vi phạm;

b) Đã bị kết án về tội này hoặc về một trong các tội quy định tại các điều 168, 169, 170, 171, 172, 173, 175 và 290 của Bộ luật này, chưa được xóa án tích mà còn vi phạm;

c) Gây ảnh hưởng xấu đến an ninh, trật tự, an toàn xã hội;

d) Tài sản là phương tiện kiếm sống chính của người bị hại và gia đình họ[96].

2. Phạm tội thuộc một trong các trường hợp sau đây, thì bị phạt tù từ 02 năm đến 07 năm

a) Có tổ chức;

b) Có tính chất chuyên nghiệp;

c) Chiếm đoạt tài sản trị giá từ 50.000.000 đồng đến dưới 200.000.000 đồng;

d) Tái phạm nguy hiểm;

đ) Lợi dụng chức vụ, quyền hạn hoặc lợi dụng danh nghĩa cơ quan, tổ chức;

e) Dùng thủ đoạn xảo quyệt;

3. Phạm tội thuộc một trong các trường hợp sau đây, thì bị phạt tù từ 07 năm đến 15 năm:

a) Chiếm đoạt tài sản trị giá từ 200.000.000 đồng đến dưới 500.000.000 đồng;

b) Lợi dụng thiên tai, dịch bệnh.

4. Phạm tội thuộc một trong các trường hợp sau đây, thì bị phạt tù từ 12 năm đến 20 năm hoặc tù chung thân:

a) Chiếm đoạt tài sản trị giá 500.000.000 đồng trở lên;

b) Lợi dụng hoàn cảnh chiến tranh, tình trạng khẩn cấp.

5. Người phạm tội còn có thể bị phạt tiền từ 10.000.000 đồng đến 100.000.000 đồng, cấm đảm nhiệm chức vụ, cấm hành nghề hoặc làm công việc nhất định từ 01 năm đến 05 năm hoặc tịch thu một phần hoặc toàn bộ tài sản.

Có thể thấy, nếu người thực hiện hành vi lừa đảo qua mạng nhằm chiếm đoạt tài sản từ 500 triệu đồng trở lên thì có thể bị phạt tù lên đến 20 năm hoặc tù chung thân.

Cách phòng tránh lừa đảo qua mạng

Lừa đảo qua mạng ngày càng tinh vi, vì vậy mỗi người cần trang bị kiến thức và kỹ năng để tự bảo vệ mình. Trước tiên, không nên cung cấp thông tin cá nhân, số tài khoản ngân hàng, mã OTP hoặc mật khẩu cho bất kỳ ai qua tin nhắn, email hay cuộc gọi lạ. Các tổ chức uy tín như ngân hàng, cơ quan nhà nước sẽ không bao giờ yêu cầu khách hàng cung cấp thông tin quan trọng qua các kênh này. Nếu nhận được yêu cầu đáng ngờ, cần liên hệ trực tiếp với đơn vị chính thức để xác minh.

Ngoài ra, khi tham gia các giao dịch mua bán online, bạn nên chọn những trang thương mại điện tử uy tín, có chính sách bảo vệ người mua. Tránh chuyển tiền đặt cọc trước khi nhận hàng nếu chưa xác minh rõ người bán. Đồng thời, cần thận trọng với các tin nhắn trúng thưởng, khuyến mãi lớn bất thường, vì đây thường là chiêu trò để lừa nạn nhân cung cấp thông tin cá nhân hoặc đóng phí ảo.

Bên cạnh đó, khi gặp những lời mời gọi đầu tư tài chính, tiền ảo với lãi suất cao, bạn cần tìm hiểu kỹ về công ty, kiểm tra giấy phép hoạt động và tránh bị cuốn vào những mô hình đa cấp lừa đảo.

Một hình thức lừa đảo phổ biến khác là giả danh người thân, bạn bè để vay tiền qua mạng xã hội. Khi nhận được tin nhắn vay tiền, bạn nên gọi điện trực tiếp xác minh trước khi chuyển khoản. Ngoài ra, nên cài đặt bảo mật hai lớp cho tài khoản mạng xã hội để tránh bị kẻ xấu chiếm đoạt và lợi dụng danh tính của bạn để đi lừa người khác.

Cuối cùng, nếu không may trở thành nạn nhân của lừa đảo qua mạng, bạn cần nhanh chóng ngân hàng để khóa thẻ lại, cơ quan chức năng hoặc công an để được hỗ trợ xử lý. Ngoài ra, có thể đến các văn phòng luật uy tín để nhờ tư vấn và hỗ trợ pháp lý nếu cần.

Trên đây là phần tư vấn của Phan Law Vietnam, xin được thông tin đến Quý Khách hàng. Nếu còn vướng mắc hoặc cần sự hỗ trợ pháp lý khác Quý Khách hàng vui lòng liên hệ thông tin dưới đây để được giải đáp.

PHAN LAW VIETNAM
Hotline: 0794.80.8888 
Email: info@phan.vn
Liên hệ Văn phòng Luật Sư