Nghĩa vụ cấp dưỡng là nghĩa vụ của một người phải đóng tiền hoặc tài sản khác để đáp ứng nhu cầu thiết yếu của người có quan hệ hôn nhân, huyết thống hoặc nuôi dưỡng theo quy định của pháp luật hôn nhân và gia đình. Người có nghĩa vụ từ chối, trốn tránh nghĩa vụ cấp dưỡng còn xảy ra nhiều trên thực tế hiện nay. Theo quy định của pháp luật thì việc từ chối, trốn tránh nghĩa vụ cấp dưỡng gây hậu quả nghiêm trọng hoặc đã bị xử lý hành chính mà lại tiếp tục diễn ra có thể bị truy cứu trách nhiệm hình sự quy định tại Điều 186 Bộ luật Hình Sư 2015 sủa đổi, bổ sung 2017
Xem thêm:
>> Nếu người bị hại rút yêu cầu khởi tố thì người phạm tội có bị đi tù không?
>> Trách nhiệm hình sự và độ tuổi chịu trách nhiệm hình sự theo pháp luật hiện hành
>> Kỹ năng thu thập chứng cứ của người bào chữa trong vụ án hình sự theo pháp luật
Xử lý tội từ chối hoặc trốn tránh nghĩa vụ cấp dưỡng theo pháp luật.
Quy định của pháp luật xử lý tội từ chối hoặc trốn tránh nghĩa vụ cấp dưỡng
– Pháp luật hình sự quy định người có nghĩa vụ cấp dưỡng nếu không thực hiện nghĩa vụ cấp dưỡng mà có hành vi gây hậu quả nghiêm trọng hoặc đã bị xử lý thì phải chịu trách nhiệm hình sự, Điều 186 Bộ luật Hình Sư 2015 sủa đổi, bổ sung 2017 quy định tội từ chối hoặc trốn tránh nghĩa vụ cấp dưỡng như sau:
Người nào có nghĩa vụ cấp dưỡng và có khả năng thực tế để thực hiện việc cấp dưỡng đối với người mà mình có nghĩa vụ cấp dưỡng theo quy định của pháp luật mà từ chối hoặc trốn tránh nghĩa vụ cấp dưỡng, làm cho người được cấp dưỡng lâm vào tình trạng nguy hiểm đến tính mạng, sức khỏe hoặc đã bị xử phạt vi phạm hành chính về một trong các hành vi quy định tại Điều này mà còn vi phạm, nếu không thuộc trường hợp quy định tại Điều 380 của Bộ luật này, thì bị phạt cảnh cáo, phạt cải tạo không giam giữ đến 02 năm hoặc phạt tù từ 03 tháng đến 02 năm.
Các yếu tố cấu thành tội từ chối hoặc trốn tránh nghĩa vụ cấp dưỡng
Các yếu tố cấu thành tội phạm từ chối hặc trốn tránh nghĩa vụ cấp dưỡng là:
Khách thể của tội từ chối hoặc trốn tránh nghĩa vụ cấp dưỡng
Khách thể của tội phạm là quan hệ gia đình bị xâm phạm mà trực tiếp là quyền được người thân phải cấp dưỡng cho mình.
Chủ thể của tội từ chối hoặc trốn tránh nghĩa vụ cấp dưỡng
Chủ thể của tội này là người có nghĩa vụ cấp dưỡng đối với người mà theo quy định của pháp luật hôn nhân và gia đình có nghĩa vụ cấp dưỡng. Điều 107 Luật Hôn nhân gia đình 2014 quy định nghĩa vụ cấp dưỡng được thực hiện giữa vợ và chồng, cha, mẹ và con, giữa anh chị em với nhau, giữa ông bà nội, ông bà ngoại và cháu, giữa cô, dì, chú, cậu, bác ruột và cháu ruột.
Mặt khách quan của tội từ chối hoặc trốn tránh nghĩa vụ cấp dưỡng
⇒ Hành vi là: Trốn tránh hoặc từ chối nghĩa vụ cấp dưỡng thường được biểu hiện bằng việc không chịu đóng góp tiền, tài sản để cấp dưỡng mặc dù có khả năng thực tế để thực hiện nghĩa vụ đó. Có khả năng thực tế để thực hiện nghĩa vụ cấp dưỡng là trường hợp người có nghĩa vụ cấp dưỡng có tiền, tài sản hoặc thu nhập có khả năng bảo đảm cuộc sống của gia đình với mức sống trung bình ở địa phương.
– Nghĩa vụ cấp dưỡng phát sinh do quan hệ hôn nhân gia đình. Người có nghĩa vụ cấp dưỡng phải có khả năng cấp dưỡng mà cố tình không thực hiện nghĩa vụ cấp dưỡng thì hành vi mới bị coi là tội phạm.
– Từ chối nghĩa vụ cấp dưỡng là có nghĩa vụ cấp dưỡng theo quy định của pháp luật và có khả năng cấp dưỡng nhưng khước từ việc cấp dưỡng khi người được cấp dưỡng theo quy định của pháp luật yêu cầu cấp dưỡng hoặc đã có quyết định của Tòa án buộc phải cấp dưỡng nhưng không cấp dưỡng.
– Trốn tránh nghĩa vụ cấp dưỡng là có nghĩa vụ cấp dưỡng theo quy định của pháp luật và có khả năng cấp dưỡng nhưng tìm mọi cách trốn tránh việc cấp dưỡng (bỏ trốn, giấu địa chỉ, cố tình dây dưa việc cấp dưỡng), khi người được cấp dưỡng yêu cầu hoặc đã có quyết định của Tòa án buộc phải cấp dưỡng nhưng không cấp dưỡng.
⇒ Hậu quả: Việc từ chối hoặc trốn tránh nghĩa vụ cấp dưỡng đã gây hậu quả nghiêm trọng (tức là làm cho người được cấp dưỡng lâm vào tình trạng nguy hiểm đến tính mạng, sức khoẻ như: ốm đau, bệnh tật…). Dấu hiệu gây hậu quả nghiêm trọng là dấu hiệu bắt buộc của tội phạm này, trừ trường hợp người này đã bị xử phạt vi phạm hành chính về một trong các hành vi quy định tại Điều 186 Bộ luật Hình sự 2015, sửa đổi năm 2017 mà còn vi phạm.
Trong trường hợp, hành vi từ chối hoặc trốn tránh nghĩa vụ cấp dưỡng nêu trên đồng thời đáp ứng đủ các yếu tố cấu thành của Tội Không chấp hành án quy định tại Điều 380 Bộ luật Hình sự 2015, sửa đổi năm 2017, thì người phạm tội có thể chỉ phải chịu trách nhiệm hình sự về Tội không chấp hành án.
Xử lý tội từ chối hoặc trốn tránh nghĩa vụ cấp dưỡng theo pháp luật.
Mặt chủ quan của tội từ chối hoặc trốn tránh nghĩa vụ cấp dưỡng
Người phạm tội thực hiện tội phạm với lỗi cố ý, mặc dù nhận thức rõ hành vi từ chối hoặc tránh cấp dưỡng nhân vẫn cố tình không cấp dưỡng.
Trên đây là tư vấn của Phan Law Vietnam xin được thông tin đến quý khách. Nếu còn vướng mắc hoặc cần sự hỗ trợ pháp lý khác quý khách vui lòng liên hệ thông tin dưới đây để có thể được giải đáp nhanh nhất.
PHAN LAW VIETNAM
Hotline: 0794.80.8888 –Email: info@phan.vn
Liên hệ Văn phòng Luật Sư