Thế nào là thuế trực thu, thuế gián thu?

Kính gửi Văn phòng luật Phan Law Vietnam, tôi có một vấn đề mong nhận được giải đáp từ Quý công ty như sau:
Tôi trả tiền mua đồ lúc nhận lại hóa đơn tính tiền thấy ở cuối ghi tổng % thuế giá trị gia tăng (VAT%) phải trả, đó là thuế trực thu hay thuế gián thu? hai loại thuế này có gì khác nhau.
Xin chân thành cảm ơn!

Xem thêm:
>> Miễn thuế thu nhập cá nhân ở những khoản thu nhập được mào?
>> Tiền thừa kế có phải nộp thuế thu nhập cá nhân hay không?
>> Thu nhập mỗi tháng 15 triệu có phải đóng thuế thu nhập cá nhân hay không?

Trả lời:

Chào bạn, cảm ơn bạn đã tin tưởng để chia sẻ thắc mắc của mình đến Phan Law Vietnam. Đối với trường hợp mà bạn đang gặp phải, chúng tôi xin phép được giải đáp thắc mắc và tư vấn dựa trên những quy định của pháp luật hiện hành như sau:

Thế nào là thuế trực thu, thuế gián thu?

Thuế là gì?

Thuế là một khoản nộp ngân sách nhà nước bắt buộc của tổ chức, hộ gia đình, hộ kinh doanh, cá nhân theo quy định của các luật thuế (Khoản 1 Điều 3 Luật quản lý thuế). Thuế là khoản trích nộp bằng tiền, mang tính bắt buộc, tính quyền lực nhà nước, tính không đối giá và hoàn trả trực tiếp do các tổ chức, cá nhân nộp cho nhà nước khi đủ những điều kiện nhất định nhằm đáp ứng việc thực hiện các chức năng, nhiệm vụ của nhà nước.

Căn cứ vào mục đích điều tiết của nhà nước thì phân ra làm hai loại: Thuế trực thu và thuế gián thu. Thuế trực thu và thuế gián thu đều điều tiết vào thu nhập của các tổ chức, cá nhân trong xã hội. Người nộp thuế (dù thuế trực thu hay thuế gián thu) đều có trách nhiệm nộp theo quy định.

Thế nào là thuế trực thu, thuế gián thu?

Thế nào là thuế trực thu, thuế gián thu theo pháp luật?

Thuế trực thu, thuế gián thu là cách phân loại không chính thống dành cho các loại thuế có những đặc điểm chung với nhau. Đều là một trong những phương thức thu thuế theo quy định của pháp luật về thuế, là một nguồn điều tiết vào thu nhập của các cá nhân, tổ chức trong xã hội. Người chịu thuế đều phải trích một phần tài sản để đóng thuế, bản chất của hai hình thức thu thuế này đều mang tính chất bắt buộc.

Thuế trực thu

Đặc điểm: Hình thức thu trực tiếp tính trên lợi ích hoặc khoản thu nhập của cá nhân hoặc các tổ chức kinh tế. Người nộp thuế là người trực tiếp chịu thuế như thuế thu nhập cá nhân, thuế thu nhập doanh nghiệp…

Sự quản lý: Thuế trực thu thì khó thu, dễ trốn thuế, việc thanh toán chủ yếu bằng tiền mặt, Nhà nước rất khó khăn trong quá trình thu các loại thuế theo phương thức thu thuế trực thu vì người nộp thuế thường hay trốn thuế hoặc xác định mức đóng thuế thường không được chính xác dẫn đến việc thất thoát nguồn thu của Ngân sách nhà nước. Phụ thuộc vào ý thức trách nhiệm, nghĩa vụ của người nộp thuế. Ví dụ: để trốn thuế chuyển nhượng quyền sử dụng đất nên đã làm hợp đồng tặng cho…

⇒ Thuế trực thu có ưu điểm là đảm bảo tính công bằng giữa những người chịu thuế. Vì nó đánh vào từng cá nhân chịu thuế ở từng giai đoạn. Trong khi đó, vì thuế gián thu chỉ đánh vào người tiêu dùng cuối cùng nên nó không đảm bảo được tính công bằng. 

Thuế gián thu

Đặc điểm: Phải thông qua một doanh nghiệp trung gian với mục đích đánh vào nhu cầu sử dụng hàng hóa – dịch vụ của người tiêu dùng cuối cùng. Người tiêu dùng cuối cùng là người trực tiếp chịu thuế như thuế giá trị gia tăng, thuế tiêu thụ đặc biệt, thuế xuất nhập khẩu, thuế môn bài…

Sự quản lý: Dễ thu vì thuế đã được tính vào giá cả hàng hóa, dịch vụ. VD: giá gốc của cái đôi dép là 100.000, khi đánh thuế giá trị gia tăng (VAT) 10% thì sẽ là 100.000 + 100.000 x 10% = 110.000. Vậy giá bán ra của đôi dép là 110.000.

⇒ Thuế gián thu tuy không mang lại tính công bằng nhưng lại rất dễ thu, vì nó đã được đưa vào sản phẩm. Ngược lại, thuế trực thu thì khó thu hơn, do đó dễ xảy ra tình trạng trốn thuế (như VD trên bảng), hoặc dẫn đến áp lực khi tăng lương vì lương càng tăng thì mức thuế thu nhập cá nhân cũng càng tăng. Việc quản lý thuế từ đó cũng phức tạp hơn.

⇒ Loại thuế nào cũng có những đặc điểm riêng phụ thuộc vào từng mục đích của những loại thuế cụ thể trong đó. Khi bạn đi mua các loại sản phẩm, hàng hóa thì bạn sẽ phải trả thêm thuế giá trị gia tăng (VAT), tùy vào từng loại sản phẩm, hàng hóa bạn mua thì phải trả % VAT khác nhau. Thuế giá trị gia tăng là thuế gián thu.

PHAN LAW VIETNAM
Hotline: 0794.80.8888 –Email: info@phan.vn
Liên hệ Văn phòng Luật Sư