Tìm hiểu lễ hóa vàng là gì? Cách thực hiện lễ hóa vàng của người Việt

Mỗi dịp Tết đến, chắc hẳn bạn đã nghe qua cái tên lễ hóa vàng. Đây là phong tục cổ truyền của ông bà ta từ xưa truyền lại. Liệu bạn đã hiểu hết về lễ hóa vàng và ý nghĩa của phong tục này chưa? Mời mọi người tìm hiểu cụ thể lễ hóa vàng ngay bài viết dưới đây nhé.

Lễ hóa vàng là gì?

Vào ngày 30 tháng Chạp thường niên, theo phong tục Tết cổ truyền thì những gia đình Việt sẽ chuẩn bị một số lễ vật và mâm cơm để mời ông bà, tổ tiên về ăn Tết cùng gia đình.

Những vật phẩm, trái cây, bánh kẹo sẽ được đặt lên bàn thờ tổ tiên trong 3 ngày. Hết 3 ngày, các gia đình sẽ nấu một mâm cơm thịnh soạn để đưa tiễn ông bà và tổ tiên. Đây được gọi là lễ hóa vàng hay còn gọi là lễ tạ năm mới. Như đã biết thì phong tục hóa vàng này dựa trên tín ngưỡng thờ cúng tổ tiên.

Ý nghĩa của lễ hóa vàng

Ngoài ý nghĩa là đưa tiễn ông bà, tổ tiên sau 3 ngày về ăn Tết cùng con cháu. Đối với lễ hóa vàng thì còn có ý nghĩa là đón tài lộc, may mắn, thuận lợi về cho gia đình, cầu mong gia đình năm mới an khang thịnh vượng.

Lễ hóa vàng được tổ chức vào ngày nào của năm?

Như đã giới thiệu ở trên, lễ hóa vàng thường được tổ chức sau 3 ngày đón ông bà, tổ tiên về ăn Tết cùng con cháu. Vậy ngày hóa vàng phổ biến nhất của nước ta là vào mùng 3 Tết. Tuy nhiên, với lý do cuộc sống hiện đại và ngày càng linh hoạt, nhiều gia đình Việt có thể chọn một ngày phù hợp từ khoảng mùng 3 đến mùng 10 của tháng Giêng.

Trong năm 2024, nếu bạn chọn mùng 3 là lễ hóa vàng thì sẽ rơi vào ngày 12/02/2024 dương lịch. Những khung giờ để thực hiện lễ hóa vàng tốt trong ngày mùng 3 năm nay là:

• Quý Mão (5h-7h): Ngọc Đường;
• Bính Ngọ (11h-13h): Tư Mệnh;
• Mậu Thân (15h-17h): Thanh Long;
• Kỷ Dậu (17h-19h): Minh Đường.

Mâm cúng lễ hóa vàng gồm những vật phẩm gì?

Mâm cúng hóa vàng ở từng vùng miền sẽ có sự khác nhau. Đồng thời, cũng tùy vào điều kiện kinh tế gia đình mà có thể chuẩn bị những món phù hợp. Tuy nhiên, bạn cần phải chuẩn bị một số vật phẩm và món ăn cơ bản.

Bởi vì lý do trên, ngoài những đồ lễ đã được trưng trong 3 ngày Tết như mâm ngũ quả, bánh kẹo, chè thuốc… thì dưới đây là các món cần được bổ sung:

1. Hương hoa;
2. Tiền, vàng mã;
3. Rượu;
4. 2 cây mía (theo quan niệm truyền miệng của dân gian thì mía sẽ giúp ông bà có thể chống đi đỡ mỏi hoặc có thể gánh những lễ vật cúng về trời dễ hơn).

Mâm cỗ cúng có thể chay hoặc mặn tùy vào mỗi gia đình. Đối với mâm cỗ cúng mặn thì phải có gà trống, bát canh, đĩa xào, giò, bánh tét hoặc bánh chưng… Ngoài ra, nhà bạn có thể thực hiện món cá chép nấu bỗng. Vì theo quan niệm xưa cá chép có thể vượt vũ môn để hóa rồng. Điều này sẽ mang đến cho gia đình bạn có nhiều tài lộc và may mắn hơn.

Cách thực hiện lễ hóa vàng

Sau khi chuẩn bị tươm tất và đầy đủ mâm cơm cúng, gia chủ sẽ thắp hương, khấn vái và làm lễ. Lúc này, thường nhiều gia đình sẽ hóa vàng lần lượt từ thổ địa đến tổ tiên.

Khi hóa vàng xong, thì gia chủ sẽ vẩy vài giọt rượu cúng xuống đất. Theo quan niệm ông bà xưa khi thực hiện điều này sẽ giữ sự thiêng liêng của lễ hóa vàng. Và cũng là cách để ông bà, tổ tiên nhận được đầy đủ những lễ vật, tiền vàng mà con cháu gửi.

Tuy nhiên, bạn cũng cần lưu ý, không phải càng nhiều tiền vàng mã thì càng thể hiện tấm lòng thành của con cháu. Quan điểm này không đúng, vì chỉ cần trong 3 ngày Tết, gia đình đã đốt vàng mã và hương khói đầy đủ thì đã đúng với phong tục truyền thống.