Tổng thống Mỹ Joe Biden ủng hộ bỏ quyền sáng chế đối với vaccine ngừa Covid-19

Trong bối cảnh dịch Covid – 19 đang hoành hành tại Ấn Độ và nhiều nước trên thế giới, ngày 5/5, tổng thống Mỹ Joe Biden lên tiếng ủng hộ bỏ quyền sáng chế đối với vaccine ngừa Covid-19. Vấn đề này đã dẫn đến nhiều phản ứng trái chiều, bên cạnh các quan điểm ủng hộ, một số người cho rằng việc bỏ quyền sở hữu trí tuệ là bất công đối với các công ty dược phẩm.

Xem thêm:
>> 05 vạn khách hành hương đến chùa Tam Chúc khi dịch Covid-19 vừa lắng xuống
>> Hai phụ nữ bị điều tra hành vi tung tin giả về dịch Covid lên mạng xã hội
>> Phân biệt pháo hoa và pháo hoa nổ để vui tết an toàn!

Tổng thống Mỹ Joe Biden ủng hộ bỏ quyền sáng chế đối với vaccine ngừa Covid-19

Ngày 5/5/2021, Tổng thống Mỹ Joe Biden bày tỏ ủng hộ việc tạm thời bỏ quyền sáng chế đối với vaccine ngừa Covid-19. Động thái này được Đảng dân chủ và nhiều nước trên thế giới ủng hộ. Tuy nhiên các công ty dược phẩm không hài lòng bởi nếu điều này được thực thi, họ sẽ không nhận được nhiều lợi ích cho mình.

Tổng thống Mỹ Joe Biden ủng hộ bỏ quyền sáng chế đối với vaccine ngừa Covid-19

Đại diện thương mại Katherine Tai sau đó đã đăng tải tuyên bố chính thức về vấn đề này“Đây là một cuộc khủng hoảng y tế toàn cầu, điều kiện vô cùng bất thường của đại dịch Covid-19 cần phải có những biện pháp đặc biệt”. Sau tuyên bố này, cổ phiếu của các công ty sản xuất vaccine Covid-19 đã có sự biến động mạnh.

Được biết, Giám đốc Tổ chức Y tế Thế giới (WHO) Tedros Adhanom Ghebreyesus đánh giá cao động thái này của Joe Biden. Ông cho rằng đây là “khoảnh khắc quan trọng trong cuộc chiến chống Covid-19”.

Trước khi đưa ra tuyên bố này, Chính quyền Tổng thống Biden đã tiến hành trao đổi với các công ty dược phẩm về kế hoạch này. Nhóm vận động lớn nhất của ngành công nghiệp dược phẩm đã cảnh báo rằng nếu Mỹ bỏ quyền sáng chế vaccine có thể ảnh hưởng tới việc phản ứng của các công ty trước đại dịch. Đặc  biệt là trong bối cảnh Ấn Độ đang đối phó với làn sóng Covid cao chưa từng thấy. Chỉ riêng trong ngày 7/5, nước này công bố có thêm 414.188 ca nhiễm Covid-19 trong vòng 24 giờ, nâng tổng số nhiễm Covid lên 21,4 triệu ca.

Chống dịch Covid-19 là ưu tiên hàng đầu của chính quyền Tổng thống Biden và chương trình tiêm chủng quy mô lớn đã giúp giảm số ca mắc và tử vong do Covid-19 tại Mỹ. Việc chính quyền Mỹ có động thái ủng hộ và đồng ý đàm phán với Tổ chức Thương mại thế giới (WTO) về việc tạm thời từ bỏ quyền sở hữu sáng chế vắc xin được xem là bước đi khéo léo của chính quyền Tổng thống Joe Biden. Tuy nhiên liệu điều này có được WTO đồng thuận hay không còn phụ thuộc vào nhiều yếu tố khác nhau.

Quyền sử dụng sáng chế nhân danh Nhà nước

Theo khoản 12 Điều 4 Luật sở hữu trí tuệ sửa đổi, bổ sung năm 2009, Sáng chế là giải pháp kỹ thuật dưới dạng sản phẩm hoặc quy trình nhằm giải quyết một vấn đề xác định bằng việc ứng dụng các quy luật tự nhiên. Sáng chế được bảo hộ dưới hình thức cấp Bằng độc quyền sáng chế nếu đáp ứng các điều kiện sau đây:

– Có tính mới;

– Có trình độ sáng tạo;

– Có khả năng áp dụng công nghiệp.

Đặc biệt, Luật sở hữu trí tuệ hiện hành có quy định về quyền sử dụng sáng chế nhân danh nhà nước. Cụ thể Điều 133 quy định: “Bộ, cơ quan ngang bộ có quyền nhân danh Nhà nước sử dụng hoặc cho phép tổ chức, cá nhân khác sử dụng sáng chế thuộc lĩnh vực quản lý của mình nhằm mục đích công cộng, phi thương mại, phục vụ quốc phòng, an ninh, phòng bệnh, chữa bệnh, dinh dưỡng cho nhân dân và đáp ứng các nhu cầu cấp thiết khác của xã hội mà không cần sự đồng ý của chủ sở hữu sáng chế hoặc người được chuyển giao quyền sử dụng sáng chế theo hợp đồng độc quyền (sau đây gọi là người nắm độc quyền sử dụng sáng chế) theo quy định tại Điều 145 và Điều 146 của Luật này.”

Bộ, cơ quan ngang bộ có quyền nhân danh Nhà nước sử dụng sáng chế vì lợi ích cộng đồng

Vấn đề này được cụ thể hóa tại Điều 22 Nghị định 103/2006/NĐ-CP Hướng dẫn Luật Sở hữu trí tuệ về sở hữu công nghiệp như sau:

“Điều 22. Sử dụng sáng chế nhân danh Nhà nước

1. Việc sử dụng sáng chế nhân danh Nhà nước nhằm phục vụ lợi ích công cộng, phi thương mại, phục vụ quốc phòng, an ninh, phòng bệnh, chữa bệnh, dinh dưỡng cho nhân dân hoặc đáp ứng các nhu cầu cấp thiết khác của xã hội theo quy định tại khoản 1 Điều 133 của Luật Sở hữu trí tuệ do các Bộ, cơ quan ngang Bộ thực hiện hoặc chỉ định tổ chức, cá nhân khác thực hiện trên cơ sở ban hành quyết định bắt buộc chuyển giao quyền sử dụng sáng chế quy định tại điểm a khoản 1 Điều 145 và đoạn hai khoản 1 Điều 147 của Luật Sở hữu trí tuệ.
2. Thủ tục ban hành quyết định bắt buộc chuyển giao quyền sử dụng sáng chế trong trường hợp sử dụng sáng chế nhân danh Nhà nước thực hiện theo quy định của các bộ quản lý ngành.”

Như vậy theo quy định của Luật sở hữu trí tuệ hiện hành ở nước ta, vaccin ngừa Covid có thể được công nhận là sáng chế và được bảo hộ độc quyền. Trong các trường hợp cấp thiết, nhằm phục vụ lợi ích công cộng như phòng ngừa bệnh thì Bộ, cơ quan ngang Bộ có thể ban hành quyết định bắt buộc chuyển giao quyền sử dụng sáng chế. Đây là điều khoản cần thiết, nhằm phục vụ lợi ích chung cho cộng đồng trong các trường hợp đặc biệt.

PHAN LAW VIETNAM
Hotline: 0794.80.8888 – Email: info@phan.vn
Liên hệ Văn phòng Luật Sư