Các tình tiết giảm nhẹ trách nhiệm hình sự theo quy định hiện hành

Kính gửi văn phòng luật Phan Law Vietnam, tôi có một vấn đề mong nhận được giải đáp từ Quý công ty như sau:
Trong những vụ án hình sự, tôi thường nghe có các tình tiết như: “Gia đình bị cáo sửa chữa, bồi thường thiệt hại thay cho bị cáo”; “Người bị hại cũng có lỗi”; “Người bị hại xin giảm nhẹ hình phạt”… và thông qua các tình tiết này, phía tòa án xem xét về việc giảm nhẹ hình phạt mà đáng ra bị cáo phải chịu. Tôi muốn biết về các tình tiết giảm nhẹ trách nhiệm hình sự theo các quy định pháp luật hình sự hiện hành.
Xin chân thành cảm ơn!

Xem thêm:
>> Cấu thành tội phạm là gì? Các yếu tố cấu thành tội phạm gồm những gì?
>> Biện pháp khẩn cấp tạm thời là gì? Khi nào cần áp dụng biện pháp khẩn cấp tạm thời
>> Thế nào là tội phạm chưa đạt chưa hoàn thành?

Thế nào là các tình tiết giảm nhẹ trách nhiệm hình sự?

Trả lời

Chào bạn, cảm ơn bạn đã tin tưởng để chia sẻ thắc mắc của mình đến Phan Law Vietnam. Đối với trường hợp mà bạn đang gặp phải, chúng tôi xin phép được giải đáp thắc mắc và tư vấn dựa trên những quy định của pháp luật hiện hành như sau:

Tình tiết giảm nhẹ trách nhiệm hình sự là những tình tiết nào?

Tình tiết giảm nhẹ trách nhiệm hình sự cũng đóng vai trò như các tình tiết tăng nặng, là một trong những yếu tố để hỗ trợ định khung hình phạt đối với tội phạm. Theo quy định tại Điều 51 Bộ Luật Hình sự 2015 được sửa đổi, bổ sung bởi Luật sửa đổi Bộ luật Hình sự 2017, các tình tiết giảm nhẹ trách nhiệm hình sự bao gồm:

“a) Người phạm tội đã ngăn chặn hoặc làm giảm bớt tác hại của tội phạm;

b) Người phạm tội tự nguyện sửa chữa, bồi thường thiệt hại hoặc khắc phục hậu quả;

c) Phạm tội trong trường hợp vượt quá giới hạn phòng vệ chính đáng;

d) Phạm tội trong trường hợp vượt quá yêu cầu của tình thế cấp thiết;

đ) Phạm tội trong trường hợp vượt quá mức cần thiết khi bắt giữ người phạm tội;

e) Phạm tội trong trường hợp bị kích động về tinh thần do hành vi trái pháp luật của nạn nhân gây ra;

g) Phạm tội vì hoàn cảnh đặc biệt khó khăn mà không phải do mình tự gây ra;

h) Phạm tội nhưng chưa gây thiệt hại hoặc gây thiệt hại không lớn;

i) Phạm tội lần đầu và thuộc trường hợp ít nghiêm trọng;

k) Phạm tội vì bị người khác đe dọa hoặc cưỡng bức;

l) Phạm tội trong trường hợp bị hạn chế khả năng nhận thức mà không phải do lỗi của mình gây ra;

m) Phạm tội do lạc hậu;

n) Người phạm tội là phụ nữ có thai;

o) Người phạm tội là người đủ 70 tuổi trở lên;

p) Người phạm tội là người khuyết tật nặng hoặc khuyết tật đặc biệt nặng;

q) Người phạm tội là người có bệnh bị hạn chế khả năng nhận thức hoặc khả năng điều khiển hành vi của mình;

r) Người phạm tội tự thú;

s) Người phạm tội thành khẩn khai báo, ăn năn hối cải;

t) Người phạm tội tích cực hợp tác với cơ quan có trách nhiệm trong việc phát hiện tội phạm hoặc trong quá trình giải quyết vụ án;

u) Người phạm tội đã lập công chuộc tội;

v) Người phạm tội là người có thành tích xuất sắc trong sản xuất, chiến đấu, học tập hoặc công tác;

x) Người phạm tội là người có công với cách mạng hoặc là cha, mẹ, vợ, chồng, con của liệt sĩ.”

Một số lưu ý về các tình tiết giảm nhẹ trách nhiệm hình sự

Thứ nhất, mỗi tình tiết giảm nhẹ trách nhiệm hình sự đều mức độ khác nhau. Khi áp dụng tình tiết giảm nhẹ tại các loại tội phạm khác nhau sẽ được định khung hình phạt không giống nhau. 

Một số điểm cần lưu ý về các tình tiết giảm nhẹ

Thứ hai, tình tiết giảm nhẹ không phải là dấu hiệu định tội. 

Thứ ba, tình tiết giảm nhẹ không phải là tình tiết định khung hình phạt cho tội phạm cụ thể. Những tình tiết định khung hình phạt tội phạm thực chất là những tình tiết cấu thành cho từng loại tội phạm. Về tình tiết giảm nhẹ đi kèm  làm cho tính chất và mức độ nguy hiểm của hành vi phạm tội ít nguy hiểm hơn so với trường hợp không có tình tiết này.

Các tình tiết giảm nhẹ trách nhiệm hình sự đối với từng trường hợp phạm tội cụ thể sẽ được áp dụng khác nhau. Để được hỗ trợ chi tiết nhất, bạn có thể trao đổi với luật sư của Phan Law Vietnam thông qua các phương thức liên hệ dưới đây.

PHAN LAW VIETNAM
Hotline: 0794.80.8888 – Email: info@phan.vn
Liên hệ Văn phòng Luật Sư