Nghĩa vụ trả nợ của bên vay theo pháp luật hiện hành

Kính gửi Văn phòng luật Phan Law Vietnam, tôi có một vấn đề mong nhận được giải đáp từ Quý công ty như sau:
Tôi là Hùng có cho chị Mai mượn 200 triệu đồng. Tôi và chị Mai có ký hợp đồng vay. Hết thời hạn vay, tôi đã đòi nhiều lấn mà chị Mai không trả. Theo tôi biết chị Mai có một mảnh đất là tài sản có giá trị duy nhất nhưng hiện nay đang thế chấp ở ngân hàng. Tôi đã làm đơn khởi kiện và yêu cầu phong tỏa tài sản nhưng do tài sản thế chấp nên tòa không đáp ứng nhu cầu phong tỏa tài sản. Cho tôi hỏi trường hợp này để tránh để bị đơn lấy lại tài sản thế chấp và bán cho người khác trong quá trình chưa định án tôi phải làm gì để đảm bảo bị đơn có tài sản trả cho tôi khi tòa định án?

Xin chân thành cảm ơn!

Xem thêm:
>> Con có nghĩa vụ trả nợ thay cha mẹ đang vay ngân hàng mà qua đời hay không?
>> Xử lý tội cho vay nặng lãi theo quy định của luật hình sự hiện hành năm 2021
>> Vay tiền qua App chịu lãi cắt cổ, người phụ nữ kiện 2 ngân hàng

Nghĩa vụ trả nợ của bên vay theo pháp luật hiện hành.

Trả lời:

Chào bạn, cảm ơn bạn đã tin tưởng để chia sẻ thắc mắc của mình đến Phan Law Vietnam. Đối với trường hợp mà bạn đang gặp phải, chúng tôi xin phép được giải đáp thắc mắc và tư vấn dựa trên những quy định của pháp luật hiện hành như sau:

Hợp đồng vay tài sản

Hợp đồng vay tài sản có tác dụng giúp cho bên vay giải quyết những khó khăn kinh tế trước mắt, giúp các doanh nghiệp khắc phục khó khăn khi thiếu vốn để sản xuất và lưu thông hàng hóa, phục vụ nhu cầu tiêu dùng của con người, nhu cầu kinh doanh của các doanh nghiệp. Hợp đồng vay tài sản trong nhân dân thường mang tính chất tương trợ giúp đỡ lẫn nhau để giải quyết những khó khăn tạm thời trong cuộc sống, sản xuất, kinh doanh.

Đối tượng, kì hạn và hình thức của hợp đồng vay tài sản

Đối tượng, kỳ hạn và hình thức của hợp đồng vay tài sản được quy định như sau:

Đối tượng của hợp đồng

Thông thường, đối tượng của hợp đồng vay tài sản là 1 khoản tiền. Tuy nhiên trong thực tế đối tượng còn có thể là vàng, kim khí, đá quý hoặc 1 số lượng tài sản khác. Đối tượng của hợp đồng vay tài sản được chuyển từ bên cho vay sang bên vay làm sở hữu. Bên vay có quyền định đoạt tài sản vay. Khi hết hạn hợp đồng, bên vay có nghĩa vụ trả cho bên kia một tài sản khác cùng loại với tài sản vay hoặc số tiền đã vay

Kỳ hạn của hợp đồng

Hợp đồng vay tài sản có thể có hoặc không có kỳ hạn (xác định, không xác định). Nếu hợp đồng vay tài sản không thỏa thuận về kỳ hạn thì hợp đồng vay tài sản được coi là không có kỳ hạn. Bên cho vay có quyền yêu cầu bên vay phải thực hiện hợp đồng bất cứ thời điểm nào. Tuy nhiên, để tạo điều kiện cho bên vay chuẩn bị tiền hoặc tài sản khi trả, bên cho vay phải báo cho bên vay một thời gian hợp lý để thực hiện hợp đồng. Hết thời gian đó, bên vay buộc phải thực hiện nghĩa vụ của mình.

Nếu hợp đồng không có kỳ hạn thì bên vay có thể thực hiện hợp đồng vào bất cứ thời gian nào, bên cho vay không được từ chối tiếp nhận việc thực hiện nghĩa vụ của bên vay. Xác định thời điểm chấm dứt hợp đồng vay có ý nghĩa quan trọng trong việc xác định trách nhiệm dân sự của các bên và thời hiệu của hợp đồng.

Đối với hợp đồng vay có kỳ hạn, không có lãi thì bên vay có quyền trả lại tài sản bất cứ khi nào, còn bên cho vay chỉ được đòi tài sản trước thời hạn nếu bên vay đồng ý. Trường hợp vay có kì hạn và có lãi, bên vay phải trả tài sản và lãi đúng thời hạn. Nếu bên vay trả tài sản trước thời hạn thì phải trả toàn bộ lãi theo kỳ hạn đã thỏa thuận.

Hình thức của hợp đồng

Hình thức của hợp đồng có thể bằng miệng hoặc bằng văn bản. Hình thức miệng thường được áp dụng trong những trường hợp như số lượng tài sản cho vay không lớn hoặc giữa các bên có mối quan hệ thân quen. Trường hợp cho vay bằng miệng nếu xảy ra tranh chấp hợp đồng, bên cho vay phải chứng minh được là mình đã cho vay một số tiền hoặc một số tài sản nhất định.

Nghĩa vụ trả nợ của bên vay theo pháp luật

Theo Điều 466 Bộ luật dân sự 2015 quy định về nghĩa vụ trả nợ của bên vay theo pháp luật như sau:

Bên vay tài sản là tiền thì phải trả đủ tiền khi đến hạn; nếu tài sản là vật thì phải trả vật cùng loại đúng số lượng, chất lượng, trừ trường hợp có thỏa thuận khác.

Trường hợp bên vay không thể trả vật thì có thể trả bằng tiền theo trị giá của vật đã vay tại địa điểm và thời điểm trả nợ, nếu được bên cho vay đồng ý. Địa điểm trả nợ là nơi cư trú hoặc nơi đặt trụ sở của bên cho vay, trừ trường hợp có thỏa thuận khác.

Trường hợp vay không có lãi mà khi đến hạn bên vay không trả nợ hoặc trả không đầy đủ thì bên cho vay có quyền yêu cầu trả tiền lãi với mức lãi suất theo quy định tại khoản 2 Điều 468 của Bộ luật này trên số tiền chậm trả tương ứng với thời gian chậm trả, trừ trường hợp có thỏa thuận khác hoặc luật có quy định khác.

Trường hợp vay có lãi mà khi đến hạn bên vay không trả hoặc trả không đầy đủ thì bên vay phải trả lãi như sau:

• Lãi trên nợ gốc theo lãi suất thỏa thuận trong hợp đồng tương ứng với thời hạn vay mà đến hạn chưa trả; trường hợp chậm trả thì còn phải trả lãi theo mức lãi suất quy định tại khoản 2 Điều 468 của Bộ luật này;
• Lãi trên nợ gốc quá hạn chưa trả bằng 150% lãi suất vay theo hợp đồng tương ứng với thời gian chậm trả, trừ trường hợp có thỏa thuận khác. 

Theo quy định trên, sau khi hết hạn trả tiền theo thời hạn quy định trong hợp đồng vay tiền, nếu bên vay không trả nợ hoặc chậm trả thì anh có quyền làm đơn khởi kiện tới Tòa án để yêu cầu Tòa án giải quyết và khi đó. Anh có quyền yêu cầu cơ quan thi hành án dân sự xác minh điều kiện thi hành án của người phải thi hành án dân sự, nếu người vay tiền có tài sản là quyền sử dụng đất đang thế chấp tại ngân hàng thì bạn có quyền yêu cầu cơ quan thi hành án dân sự thanh lý bán đấu giá mảnh đất của người này để thu hồi nợ, sẽ ưu tiên trả nợ cho ngân hàng trước, còn lại bao nhiêu thì trả cho anh. Do tài sản đang thế chấp tại ngân hàng do đó anh không yêu cầu Tòa án áp dụng biện pháp phong tỏa tài sản được.

Nếu anh có căn cứ cho rằng người vay tiền đã trả nợ cho ngân hàng lấy tài sản về thì anh có quyền làm đơn khởi kiện gửi tới Tòa án nhân dân cấp huyện nơi người vay tiền cư trú để yêu cầu giải quyết khi vi phạm nghĩa vụ trả nợ đồng thời làm đơn yêu cầu Tòa án áp dụng biện pháp phong tỏa tài sản.

Trên đây là tư vấn của Phan Law Vietnam xin được thông tin đến quý khách. Nếu còn vướng mắc hoặc cần sự hỗ trợ pháp lý khác quý khách vui lòng liên hệ thông tin dưới đây để có thể được giải đáp nhanh nhất.

PHAN LAW VIETNAM
Hotline: 0794.80.8888 –Email: info@phan.vn
Liên hệ Văn phòng Luật Sư