Trong điều kiện xã hội ngày càng phát triển về các lĩnh vực khoa học công nghệ thì các hành vi xâm phạm quyền sở hữu công nghiệp ngày càng gia tăng về số lượng, tinh vi về tính chất, nghiêm trọng về hậu quả. Nhằm khắc phục và hạn chế tối đa các thiệt hại để bảo vệ quyền lợi chính đáng của chủ thể quyền công nghiệp thì việc thực thi pháp luật trong lĩnh vực sở hữu sở hữu công nghiệp là rất quan trọng. Bài viết dưới đây sẽ tập trung về biện pháp thực thi quyền sở hữu công nghiệp.
Xem thêm:
>> Đăng ký sở hữu trí tuệ ý tưởng phải làm như thế nào?
>> Quyền sở hữu trí tuệ bảo vệ cho đối tượng nào?
>> Quyền tác giả quyền sở hữu công nghiệp
Biện pháp thực thi quyền sở hữu công nghiệp
Biện pháp thực thi quyền sở hữu công nghiệp được hiểu như thế nào?
Biện pháp thực thi quyền sở hữu công nghiệp được hiểu là việc thực hiện những công việc cụ thể để hiện thực hóa quyền đã được trao đối với các đối tượng thuộc quyền sở hữu công nghiệp đối với chủ thể quyền. Biện pháp thực thi quyền sở hữu công nghiệp gồm quyền tự bảo vệ và quyền yêu cầu các cơ quan nhà nước có thẩm quyền xử lý các hành vi vi phạm
Các biện pháp thực thi quyền sở hữu công nghiệp gồm những gì?
Khi phát hiện hành vi xâm phạm quyền sở hữu công nghiệp, chủ sở hữu quyền có thể yêu cầu chủ thể xâm phạm chấm dứt hành vi xâm phạm. Trong trường hợp không thể giải quyết, chủ sở hữu quyền sẽ có thể yêu cầu cơ quan nhà nước áp dụng một trong những biện pháp như sau:
Trường hợp 1: Áp dụng các biện pháp dân sự
Khi chủ thể bị thiệt hại do hành vi vi phạm quyền sở hữu công nghiệp từ các chủ thể khác thì có thể khởi kiện ra Tòa án để bảo vệ quyền lợi của mình. Tòa án áp dụng các biện pháp dân sự sau đây để xử lý tổ chức, cá nhân có hành vi vi phạm (tham khảo quy định tại Điều 202 Luật sở hữu trí tuệ 2005):
- Buộc chấm dứt hành vi xâm phạm
- Buộc xin lỗi, cải chính công khai
- Buộc thực hiện nghĩa vụ dân sự
- Buộc bồi thường thiệt hại
- Buộc chủ thể vi phạm tiêu huỷ hoặc phân phối hoặc đưa vào sử dụng nhưng không nhằm vào mục đích thương mại và không được làm ảnh hưởng khả năng khai thác quyền của chủ thể quyền sở hữu trí tuệ.
Trường hợp 2: Áp dụng các biện pháp hành chính
Biện pháp hành chính là biện pháp trong đó chủ sở hữu quyền sở hữu công nghiệp có thể yêu cầu một trong các cơ quan nhà nước sau đây xử lý hành vi xâm phạm quyền:
- Cơ quan Thanh tra
- Uỷ ban nhân dân các cấp
- Công an
- Quản lý thị trường
- Hải quan
Chủ thể có hành vi vi phạm có thể bị xử phạt hành chính như (tham khảo quy định tại Điều 214 Luật sở hữu trí tuệ 2005):
- Cảnh cáo
- Phạt tiền
Và có thể bị áp dụng một hoặc các hình thức xử phạt bổ sung sau đây:
- Tịch thu hàng hóa giả mạo về sở hữu trí tuệ
- Đình chỉ có thời hạn hoạt động kinh doanh trong lĩnh vực đã xảy ra vi phạm.
Bên cạnh đó, có thể bị áp dụng một hoặc các biện pháp khắc phục hậu quả sau đây:
- Buộc tiêu huỷ hoặc phân phối hoặc đưa vào sử dụng không nhằm mục đích thương mại nhưng không được làm ảnh hưởng đến chủ thể quyền sở hữu trí tuệ
- Buộc hàng hoá quá cảnh xâm phạm quyền đưa ra khỏi lãnh thổ Việt Nam hoặc yêu cầu hàng hoá giả mạo tái xuất sau khi đã loại bỏ các yếu tố vi phạm trên hàng hoá.
Trường hợp 3: Áp dụng các biện pháp hình sự
Khi hành vi vi phạm có đủ các yếu tố cấu thành để truy cứu trách nhiệm hình sự thì sẽ bị truy cứu trách nhiệm hình sự về hành vi xâm phạm quyền sở hữu công nghiệp. Cụ thể là hành vi cố ý xâm phạm quyền nhãn hiệu hoặc chỉ dẫn địa lý đang được bảo hộ tại Việt Nam, thu lợi bất chính từ 100.000.000 đồng đến dưới 300.000.000 đồng;… (tham khảo Điều 226 Bộ luật hình sự 2015)
Xử lý xâm phạm quyền sở hữu công nghiệp
Trong trường hợp cần thiết có thể áp dụng biện pháp xử lý nào?
Khi cần thiết, có thể áp dụng biện pháp khẩn cấp tạm thời, biện pháp kiểm soát hàng hóa xuất khẩu, nhập khẩu liên quan đến sở hữu công nghiệp, biện pháp ngăn chặn và bảo đảm xử phạt hành chính, cụ thể như sau (tham khảo Điều 206, 215, 216 Luật sở hữu trí tuệ 2005 được sửa đổi, bổ sung bởi Luật sở hữu trí tuệ 2009):
Thứ nhất, áp dụng biện pháp khẩn cấp tạm thời
Chủ thể quyền sở hữu trí tuệ có quyền yêu cầu Tòa án áp dụng biện pháp khẩn cấp tạm thời trong các trường hợp sau đây:
- Đang có nguy cơ xảy ra thiệt hại không thể khắc phục được cho chủ thể quyền sở hữu công nghiệp
- Hàng hóa bị nghi ngờ xâm phạm quyền hoặc chứng cứ liên quan đến hành vi xâm phạm có nguy cơ bị tẩu tán hoặc bị tiêu hủy nếu không được bảo vệ kịp thời.
Thứ hai, áp dụng biện pháp khẩn cấp tạm thời kiểm soát hàng hóa xuất khẩu, nhập khẩu liên quan đến sở hữu công nghiệp
Chủ thể quyền sở hữu công nghiệp có quyền yêu cầu áp dụng các biện pháp sau nhằm mục đích thu thập thông tin, chứng cứ:
- Tạm dừng làm thủ tục hải quan
- Kiểm tra, giám sát để phát hiện hàng hóa có dấu hiệu xâm phạm
Thứ ba, áp dụng biện pháp ngăn chặn và bảo đảm xử phạt hành chính
Chủ thể quyền sở hữu công nghiệp có quyền yêu cầu áp dụng trong các trường hợp sau đây:
- Hành vi xâm phạm quyền sở hữu công nghiệp có nguy cơ gây ra thiệt hại nghiêm trọng cho người tiêu dùng hoặc cho xã hội
- Chủ thể vi phạm có biểu hiện trốn tránh trách nhiệm hoặc tang vật vi phạm có nguy cơ bị tẩu tán
- Nhằm bảo đảm việc thi hành xử phạt hành vi vi phạm hành chính
Trên đây là nội dung biện pháp thực thi quyền sở hữu công nghiệp. Phan Law gửi đến bạn đọc. Nếu có thắc mắc, vui lòng liên hệ Phan Law theo thông tin dưới đây để được tư vấn chi tiết hơn
PHAN LAW VIETNAM
Hotline: 0794.80.8888 – Email: info@phan.vn
Liên hệ Văn phòng Luật Sư